Ymgeiswyr ac asiantau mewn etholiadau cynghorau chymuned yng Nghymru
Ganllawiau ac adnoddau sydd eu hangen arnoch os ydych yn ymgeisydd mewn etholiad cyngor plwyf neu gymuned yng Nghymru
Gwybodaeth ddefnyddiol
Cliciwch yma i gael canllawiau ar gyfer sefyll mewn etholiadau eraill
Darllenwch y trosolwg o'r canllaw i ymgeiswyr – etholiadau lleol yng Nghymru sy'n rhoi cyfarwyddiadau ar sut i ddefnyddio'r canllawiau hyn a phwy sy'n gwneud beth yn yr etholiadau hyn.
Cliciwch yma i weld yr
2022 legislation caveat
Mae’r canllawiau ar y dudalen hon wedi’u diweddaru i adlewyrchu darpariaethau Rheolau Etholiadau Lleol (Prif Ardaloedd) (Cymru) 2021, Rheolau Etholiadau Lleol (Cymunedau) (Cymru) 2021 a Reoliadau Etholiadau Lleol (Diwygiadau Amrywiol a Ôl-ddilynol)(Cymru) 2022 sy’n dod i rym ar gyfer etholiadau prif ardaloedd ac etholiadau cynghorau cymuned a gynhelir ar ac ar ôl 5 Mai 2022.
Cysylltwch a thîm y Comisiwn Etholiadol, Cymru drwy [email protected] os oes angen unrhyw gymorth arnoch.
Rydym wedi cyhoeddi canllawiau yn 2021 atodol i gefnogi ymgeiswyr ac asiantiaid sy’n cymryd rhan yn etholiadau yn ystod pandemig y coronafeirws:
Ydych chi'n gallu sefyll mewn etholiad?
Mae’r rhan hon yn cynnwys:
- Cymwysterau sefyll mewn etholiad
- Gwaharddiadau sefyll mewn etholiad
Sefyll fel ymgeisydd annibynnol
Mae’r rhan hon yn cynnwys:
- Cwblhau a chyflwyno eich papurau enwebu
- Cael eich enwebu mewn mwy nag un ward
- Beth sy'n digwydd ar ôl i'r enwebiadau gau?
- Penodi asiantiaid i arsylwi prosesau etholiadol
- Beth sy'n digwydd os yw ymgeisydd yn marw?
Sefyll fel ymgeisydd plaid
Mae’r rhan hon yn cynnwys:
- Cwblhau a chyflwyno eich papurau enwebu
- Enwebu mewn mwy nag un ward
- Beth sy'n digwydd ar ôl i'r enwebiadau gau?
- Penodi asiantiaid i arsylwi prosesau etholiadol
- Beth sy'n digwydd os yw ymgeisydd yn marw?
Gwariant ymgeiswyr
Mae’r rhan hon yn cynnwys:
- Faint allwch chi wario
- Gweithgareddau sy'n gynwysedig yn y rheolau
- Pa wybodaeth sydd angen ei chofnodi a'i hadrodd
Yr Ymgyrch
Mae’r rhan hon yn cynnwys:
- Gair i gall wrth ymgyrchu
- Defnyddio'r gofrestr etholiadol a'r rhestrau pleidleiswyr absennol
- Defnyddio ysgolion ac ystafelloedd ar gyfer cyfarfodydd cyhoeddus
- Argraffnodau ar ddeunydd cyhoeddusrwydd ymgyrchu
- Gair i gall ar ddiwrnod pleidleisio
- Adrodd honiadau o gamymddygiad etholiadol
Eich hawl i fynychu digwyddiadau etholiadol allweddol
Mae’r rhan hon yn cynnwys:
- Mynd i sesiynau agor pleidleisiau post a beth i'w ddisgwyl
- Mynd i orsafoedd pleidleisio a beth i'w ddisgwyl
- Mynd i'r cyfrif a beth i'w ddisgwyl
Ar ôl datgan y canlyniad
Mae’r rhan hon yn cynnwys:
- Gwneud y datganiad o dderbyn swydd
- Mynediad at waith papur etholiad
- Cyflwyno eich cofnodion gwario a datganiadau
- Cwestiynu'r canlyniad drwy ddeiseb etholiadol