Ymgeiswyr ac asiantau yn etholiadau Senedd Cymru
Rhannu'r dudalen hon:
Canllawiau ac adnoddau ar gyfer ymgeiswyr ac asiantiaid yn etholiadau Senedd Cymru
Maent wedi eu datblygu yn seiliedig ar y ddeddfwriaeth fel y mae, ac felly gallant newid. Byddwn yn diweddaru ac ailgyhoeddi'r canllawiau fel y bo'n briodol pan fydd y ddeddfwriaeth yn glir.
Mae yna ddogfen drosolwg sy'n rhoi cyfarwyddiadau i chi ar sut i ddefnyddio'r canllawiau a phwy sy'n gwneud beth yn yr etholiadau hyn. Darllenwch y Trosolwg i ymgeiswyr ac asiantiaid:
Rydym hefyd wedi llunio dogfen ar gyfer pobl sydd am gael gwybodaeth sylfaenol am etholiadau, rolau sefydliadau gwahanol a ble i gael rhagor o wybodaeth.
Rhan 1
Allwch chi sefyll mewn etholiad?
Mae’r rhan hon yn cynnwys:
- Cymwysterau ar gyfer sefyll mewn etholiad
- Gwaharddiadau
Rhan 2a
Sefyll yn yr etholiad etholaethol
Mae’r rhan hon yn cynnwys:
- Cwblhau a chyflwyno eich papurau enwebu
- Cael eich enwebu mewn mwy nag un ardal
- Beth sy'n digwydd ar ôl cau'r enwebiadau?
- Penodi eich asiant etholiad ac asiantiaid eraill
Rhan 2b
Sefyll yn yr etholiad rhanbarthol
Mae’r rhan hon yn cynnwys:
- Cwblhau a chyflwyno eich papurau enwebu
- Cael eich enwebu mewn mwy nag un ardal
- Beth sy'n digwydd ar ôl cau'r enwibiadau?
- Penodi eich asiant etholiad ac asiantiaid eraill
Rhan 3
Gwariant a rhoddion
Mae’r rhan hon yn cynnwys:
- Faint y gallwch ei wario
- Y gweithgareddau y mae'r rheolau'n ymwneud â nhw
- Pa roddion y gallwch eu derbyn
- Sut i wirio'r rhoddion a dderbyniwch
- Pa wybodaeth y mae angen ei chofnodi a'i hadrodd
Rhan 4
Yr ymgyrch
Mae’r rhan hon yn cynnwys:
- Y pethau i’w gwneud a pheidio eu gwneud wrth ymgyrchu
- Defnyddio’r gofrestr etholiadol a'r rhestri pleidleiswyr absennol
- Defnyddio ysgolion ac ystafelloedd ar gyfer cyfarfodydd cyhoeddus
- Gwasgnodau ar ddeunydd cyhoeddusrwydd
- Y pethau i’w gwneud a pheidio eu gwneud ar y diwrnod pleidleisio
- Rhoi gwybod am honiadau o gamymddygiad etholiadol
Rhan 5
Eich hawl i fynychu prif ddigwyddiadau etholiadol
Mae’r rhan hon yn cynnwys:
- Mynd i sesiwn agor pleidleisiau post a beth i’w ddisgwyl
- Mynd i orsafoedd pleidleisio a beth i’w ddisgwyl
- Mynd i’r broses gyfrif a beth i’w ddisgwyl
Rhan 6
Ar ôl cyhoeddi’r canlyniadau
Mae’r rhan hon yn cynnwys:
- Gwneud y cyhoeddiad am dderbyniad y swydd
- Cael gafael ar waith papur yr etholiad
- Cyflwyno eich ffurflenni gwariant a datganiadau
- Cwestiynu’r canlyniad drwy ddeiseb etholiad