Canfyddiadau allweddol

  • Roedd y cofrestrau llywodraeth leol ym Mhrydain Fawr 89% yn gywir, ac roedd y cofrestrau seneddol 89% yn gywir.
  • Ym mis Rhagfyr 2018, roedd gan 11% o gofnodion wallau mawr ac roedd gan 9% o gofnodion ar y gofrestr wallau bach.
     

Roedd y cofrestrau llywodraeth leol a seneddol ym Mhrydain Fawr 89% yn gywir.


Mathau o wallau

Wrth ddadansoddi cywirdeb y cofrestrau etholwyr, gellir nodi nifer o wahanol fathau o wallau. Yna gellir categoreiddio'r gwallau hyn fel gwall 'mawr' neu wall 'bach':

•    Mae'r categori gwallau mawr yn cynnwys y canlynol:
a) cofnodion sy'n cyfeirio at unigolion nad ydynt yn byw yn y cyfeiriad hwnnw mwyach
b) cofnodion a all atal unigolyn rhag bwrw ei bleidlais mewn gorsaf bleidleisio (er enghraifft, enw anghywir);
c) y gwallau hynny a fyddai'n golygu y gallai rhywun bleidleisio pan nad yw'n gymwys i wneud hynny (e.e. dyddiad geni anghywir i rywun dan 18 oed).

•    Gwallau bach yw'r rhai na fyddent yn atal rhywun rhag bwrw ei bleidlais (er enghraifft, cofnod â gwall sillafu).

Roedd gan gyfanswm o 11% o gofnodion wall mawr (cynnydd o gymharu â 9% yn 2015) a'r un mwyaf cyffredin oedd nad oedd unrhyw un o'r un enw yn y cyfeiriad hwnnw wrth i ni gynnal ein harolwg (10%). Mae hyn yn cyfeirio at gofnodion ar y gofrestr ar gyfer unigolion nad ydynt yn byw yn yr eiddo mwyach. 


Ym Mhrydain Fawr, roedd gan 9% o gofnodion ar y gofrestr wallau bach.  Yr un mwyaf cyffredin oedd i enw canol fod ar goll yn y gofrestr, a dyma oedd yr achos i 6% o gofnodion.


Gweler dadansoddiad o'r mathau o wallau a ddefnyddiwyd i gyfrifo cywirdeb y cofrestrau llywodraeth leol yn y tabl isod:
 

 
  Rhagfyr 2015

Rhagfyr 2018
Cyfanswm y gwallau mawr 9.4% 11.2%
Gwallau mawr – (a) 8.8% 10.4%
Neb o'r un enw yn byw yn y cyfeiriad
Gwallau mawr – (b) 0.3% 0.7%
Enw cyntaf a/neu gyfenw yn anghywir ar y gofrestr 0.1% 0.4%
Dim enw cyntaf a/neu gyfenw ar y gofrestr - 0.0%
Wedi'u nodi fel dinasyddion y DU/Iwerddon/y Gymanwlad 0.2% 0.3%
Gwallau mawr – (c) 0.3% 0.5%
Yr enw ar y gofrestr yn cyfateb i 
enw anghymwys ar yr arolwg		 0.1% 0.2%
Cyrhaeddwyr - dyddiad geni ar goll neu'n anghywir 0.1% 0.1%
Heb eu nodi fel dinasyddion yr UE 0.1% 0.2%
Yn gywir gyda gwallau bach 10.4% 9.1%
Enw cyntaf/cyfenw ar y gofrestr wedi'i gamsillafu 1.0% 1.2%
Enw cyntaf/cyfenw ar y gofrestr yn anghyflawn 0.5% 0.5%
Enw canol ar goll o'r gofrestr 7.8% 6.4%
Enw canol neu lythrennau cyntaf wedi'u camsillafu neu'n anghyflawn ar y gofrestr 0.1% 0.0%
Enw canol neu lythrennau cyntaf yn anghywir ar y gofrestr 0.1% 0.1%
Nid oes gan yr unigolyn enw
canol ond mae enw canol ar y cofrestrau
(ymatebwyr yn unig)		 0.2% 1.3%
Cyfenw blaenorol yw'r cyfenw, neu tybir mai cyfenw blaenorol ydyw 0.5% 0.3%
Enw cyntaf/canol neu gyfenw mewn 
trefn wahanol ar y gofrestr		 0.1% 0.1%
Dyddiad geni cyrhaeddwr yn gynharach ar y gofrestr 0.0% 0.0%

 

Mae archwilio natur ddemograffig anghywirdeb ar y cofrestrau etholwyr yn fwy heriol; yn ôl ei natur, nid yw'n bosibl cofnodi manylion demograffig ar gyfer cofnodion ar y gofrestr nad ydynt yn cyfateb i breswylydd yn ystod cyfweliad. Nid yw ychwaith yn bosibl ystyried eiddo sy'n adfeiliedig neu'n gwbl wag. Er mwyn darparu rhywfaint o arweiniad ar y patrymau cywirdeb yn ôl nodweddion cartrefi gwahanol, mae'r dadansoddiad isod yn ystyried data cartrefi lle cynhaliwyd cyfweliad â phreswylydd.  Fodd bynnag, darlun cyfyngedig a geir gan y data hyn o hyd ac felly rhaid cymryd gofal wrth ymdrin â'r wybodaeth.


Deiliadaeth


Mae cywirdeb yn ôl deiliadaeth yn dilyn patrwm tebyg i gyflawnrwydd, gyda chartrefi perchen-feddiannwyr fwyaf tebygol o gael cofnodion cywir ar y gofrestr (95%). Ym Mhrydain Fawr, mae gan eiddo lle mae'r cartref yn cael ei brynu ar forgais (neu drwy ranberchnogaeth) neu ei rentu gan landlord cymdeithasol lefel debyg o gywirdeb (91-95%) ond mae gan gartrefi a gaiff eu rhentu'n breifat lefel is o gywirdeb, sef 81%.

Gradd gymdeithasol


Caiff gradd gymdeithasol ei chyfrifo ar lefel y cartref hefyd, yn seiliedig ar alwedigaeth y prif enillydd incwm. Yma eto, mae cysylltiad agos rhwng patrwm cywirdeb a chyflawnrwydd gyda graddiant bach yn seiliedig ar radd gymdeithasol; cartrefi AB sydd fwyaf cywir a chartrefi DE sydd leiaf cywir. Serch hynny, mae pob un o fewn pum pwynt canran o'i gilydd.
 

 

Cywirdeb cofrestrau etholwyr llywodraeth leol yn ôl gradd gymdeithasol

  Prydain Fawr
AB 94%
C1 93%
C2 93%
DE 89%

 

Hyd cyfnod yn y cyfeiriad    


Mae cywirdeb yn dilyn yr un patrwm â chyflawnrwydd wrth edrych ar ba mor hir y mae preswylwyr wedi byw yn eu llety. Ym Mhrydain Fawr mae cywirdeb yn debyg i'r holl breswylwyr sydd wedi byw yn eu cyfeiriad presennol am o leiaf flwyddyn, yn 93% neu'n uwch, ond mae'n llawer llai i gartrefi lle mae'r preswylydd presennol wedi bod yn byw yno am lai na blwyddyn (56%).