Pleidiau gwleidyddol yn derbyn dros £9 miliwn mewn rhoddion yn nhrydydd chwarter 2024
Political parties accept over £9m in donations in third quarter of 2024
Mae’r pleidiau gwleidyddol sydd wedi’u cofrestru yn y Deyrnas Unedig wedi nodi eu bod wedi derbyn £9,681,128 mewn rhoddion ac arian cyhoeddus yn ystod trydydd chwarter 2024 (mis Gorffennaf i fis Medi), yn ôl ffigurau a gyhoeddwyd heddiw gan y Comisiwn Etholiadol.
Mae hyn yn cymharu â £25,662,843 yn yr un cyfnod yn 2023, a £56,101,699 yn y chwarter blaenorol.
Meddai Jackie Killeen, y Cyfarwyddwr Gweinyddiaeth a Rheoleiddio Etholiadol:
“Derbyniodd pleidiau gwleidyddol dros £9.6 miliwn mewn rhoddion mewn tri mis. Mae hyn dipyn yn llai o gymharu â’r chwarter blaenorol, ond nid yw’n anarferol gweld gostyngiad mewn rhoddion yn syth ar ôl etholiad cyffredinol.
“Rydyn ni’n gwybod bod gan bleidleiswyr ddiddordeb mewn gwybod o ble mae pleidiau’n cael eu harian, ac mae’r cyhoeddiad hwn yn rhan bwysig o sicrhau tryloywder i bleidleiswyr. Fodd bynnag, rydyn ni wedi gweld ers tro bod hyder y cyhoedd o ran tryloywder cyllid pleidiau ac ymgyrchwyr yn dirywio. Rydyn ni’n parhau i argymell i Lywodraeth y Deyrnas Unedig ei bod yn cyflwyno deddfau i helpu i amddiffyn pleidiau rhag y rhai sy’n ceisio osgoi’r gyfraith, a rhoi mwy o hyder i bleidleiswyr yn y broses drwy fynnu bod mwy o wiriadau yn cael eu cynnal ar hunaniaeth y rhoddwyr.”
Y pleidiau gwleidyddol a adroddodd am roddion yn Chwarter 3 2024, gan gynnwys arian cyhoeddus, oedd:
| Plaid | Cyfanswm a adroddwyd | Rhoddion a dderbyniwyd (ac eithrio arian cyhoeddus) | Arian cyhoeddus a dderbyniwyd | Cyfanswm a dderbyniwyd yn y chwarter hwn |
|---|---|---|---|---|
| Plaid Alba | £108,825 | £0 | £108,825 | £108,825 |
| Cynghrair - Plaid Gynghrair Gogledd Iwerddon | £58,659 | £16,500 | £42,159 | £58,659 |
| Y Blaid Geidwadol ac Unoliaethol (Prydain Fawr) | £3,162,665 | £1,547,014 | £1,424,872 | £2,971,886 |
| Y Blaid Geidwadol ac Unoliaethol (Gogledd Iwerddon) | £10,387 | £10,387 | £0 | £10,387 |
| Y Blaid Gydweithredol | £299,300 | £299,300 | £0 | £299,300 |
| Plaid yr Unoliaethwyr Democrataidd - y D.U.P | £92,317 | £0 | £92,317 | £92,317 |
| Y Blaid Werdd (Prydain Fawr) | £219,659 | £118,426 | £94,733 | £213,159 |
| Y Blaid Lafur | £2,616,816 | £2,162,721 | £97,120 | £2,259,841 |
| Democratiaid Rhyddfrydol | £1,941,891 | £842,799 | £934,691 | £1,777,490 |
| One Leicester | £4,000 | £0 | £0 | £0 |
| Plaid Cymru | £153,322 | £15,000 | £133,322 | £148,322 |
| Reform UK | £136,500 | £70,000 | £0 | £70,000 |
| Plaid Werdd yr Alban | £5,745 | £0 | £4,494 | £4,494 |
| Plaid Genedlaethol yr Alban (SNP) | £879,958 | £682,220 | £197,738 | £879,958 |
| SDLP (Plaid y Democratiaid Cymdeithasol a Llafur) | £79,869 | £17,500 | £62,369 | £79,869 |
| Sinn Féin | £144,888 | £52,398 | £92,490 | £144,888 |
| The Reclaim Party | £75,000 | £75,000 | £0 | £75,000 |
| Plaid Sosialaidd Prydain Fawr | £460,000 | £460,000 | £0 | £460,000 |
| Llais yr Unoliaethwyr Traddodiadol - y TUV | £4,513 | £0 | £4,513 | £4,513 |
| Plaid Unoliaethwyr Ulster | £22,221 | £0 | £22,221 | £22,221 |
| Plaid Cydraddoldeb Menywod | £14,000 | £0 | £0 | £0 |
| Plaid Gweithwyr Prydain | £2,000 | £0 | £0 | £0 |
| Cyfanswm | £10,492,534 | £6,369,264 | £3,311,864 | £9,681,128 |
O 1 Ionawr 2024, cynyddodd y trothwy i bleidiau gwleidyddol adrodd am roddion i’r Comisiwn. Yn dilyn newid yn y gyfraith gan Lywodraeth y Deyrnas Unedig, mae’n ofynnol i bleidiau adrodd am roddion dros £11,180 (a thros £2,230 i unedau cyfrifyddu).
Gall gwerth rhoddion a adroddir gan blaid wleidyddol i’r Comisiwn fod yn wahanol i werth y rhoddion a dderbyniodd mewn gwirionedd yn y chwarter hwnnw. Gall hyn fod oherwydd rhoddion cyfanredol, rhoddion nas caniateir, a/neu roddion a adroddwyd yn hwyr. Fe wnaeth 5 plaid gynnwys rhoddion yn eu hadroddiad chwarterol a ddylai fod wedi’u hadrodd yn y chwarteri blaenorol. Bydd y Comisiwn yn ystyried y materion hyn yn unol â'i Bolisi Gorfodi, os yw'n briodol. Bydd unrhyw sancsiynau a weithredir yn cael eu cyhoeddi yn ddiweddarach.
Benthyca
Dywedodd tair plaid eu bod wedi ymrwymo i £53,452 o fenthyciadau newydd yn nhrydydd chwarter 2024. Ad-dalwyd benthyciadau gwerth £38,935 yn llawn.
Diwedd
I gael rhagor o wybodaeth, cysylltwch â swyddfa’r wasg y Comisiwn Etholiadol ar 020 7271 0704, neu 07789 920 414 y tu allan i oriau swyddfa, neu [email protected].
Nodiadau i olygyddion
- Roedd rhoddion cyn y bleidlais a gyhoeddwyd cyn yr etholiad cyffredinol yn cynnwys rhoddion a dderbyniwyd gan bleidiau rhwng 30 Mai a 4 Gorffennaf.
- Mae'n ofynnol i bleidiau gwleidyddol gyflwyno ffurflenni rhoddion a benthyciadau chwarterol i'r Comisiwn Etholiadol. Yn y datganiadau hyn, mae partïon yn adrodd ar y canlynol:
o rhoddion a dderbyniwyd sydd uwchlaw’r trothwy o £11,180 (dros £2,230 ar gyfer unedau cyfrifyddu)
o rhoddion llai gan un rhoddwr sy'n uwch na'r trothwy adrodd pan ystyrir nhw gyda'i gilydd
o rhoddion nas caniateir y maent wedi'u cael a'r camau a gymerwyd mewn perthynas â'r rhain
o rhoddion y dylid fod wedi eu hadrodd yn y chwarteri blaenorol - Gan mai dim ond ar y rhoddion a’r benthyciadau sydd dros y trothwyon hyn y mae pleidiau'n adrodd, nid yw'r ffigurau'n cynnwys holl roddion a benthyciadau pleidiau gwleidyddol. Caiff rhoddion a benthyciadau sydd o dan y trothwyon hyn eu cofnodi yng nghyfrifon blynyddol pleidiau gwleidyddol. Mae gwybodaeth am ddatganiadau cyfrifon diweddaraf y pleidiau gwleidyddol ar gael ar gronfa ddata’r Comisiwn.
- Cyfraniadau gan Dŷ’r Cyffredin, Tŷ’r Arglwyddi, Senedd yr Alban a’r Comisiwn Etholiadol yw arian cyhoeddus. Mae grantiau ‘Short’ a ‘Cranborne’ ar gael i bleidiau’r gwrthbleidiau yn Nhŷ’r Cyffredin neu Dŷ’r Arglwyddi yn y drefn honno.
- Roedd 392 o bleidiau gwleidyddol cofrestredig yng ngwledydd Prydain a Gogledd Iwerddon yn ystod trydydd chwarter 2024. Roedd yn ofynnol i 67 ohonynt gyflwyno adroddiad rhoddion chwarterol a 49 ohonynt i gyflwyno gwybodaeth fenthyca o fewn y terfyn amser. Mae'r pleidiau gwleidyddol sy'n weddill wedi cyflwyno’n flaenorol bedwar datganiad olynol o ddim. Cyn belled nad ydyn nhw wedi cael rhoddion yn y chwarter diwethaf, maen nhw wedi’u heithrio rhag cyflwyno adroddiad.
- Y Comisiwn Etholiadol yw’r corff annibynnol sy’n goruchwylio etholiadau ac yn rheoleiddio cyllid gwleidyddol yn y Deyrnas Unedig. Rydyn ni’n gweithio er mwyn hybu hyder y cyhoedd yn y broses ddemocrataidd a sicrhau ei huniondeb drwy’r canlynol:
o galluogi’r gwaith o gynnal etholiadau a refferenda rhydd a theg, canolbwyntio ar anghenion etholwyr, a mynd i’r afael â’r newidiadau yn yr amgylchedd i sicrhau bod pob pleidlais yn parhau i fod yn ddiogel ac yn hygyrch
o rheoleiddio cyllid gwleidyddol – cymryd camau rhagweithiol i gynyddu tryloywder, sicrhau cydymffurfiaeth, a delio ag achosion o dorri rheolau
o defnyddio ein harbenigedd i wneud newidiadau i'n democratiaeth ac eirioli drostynt, gan geisio gwella tegwch, tryloywder ac effeithiolrwydd
Sefydlwyd y Comisiwn yn 2000 ac mae’n adrodd yn uniongyrchol i Senedd Cymru, Senedd y Deyrnas Unedig a Senedd yr Alban.