Cyhoeddi set gyntaf o gyfrifon ariannol 2023 ar gyfer pleidiau gwleidyddol

First set of 2023 financial accounts for political parties published

Mae cyfrifon ariannol pleidiau gwleidyddol ac unedau cyfrifyddu yn y Deyrnas Unedig, sydd ag incwm a gwariant o £250,000 neu lai, wedi'u cyhoeddi heddiw gan y Comisiwn Etholiadol. Mae'r cyfrifon hyn ar gyfer y flwyddyn a ddaeth i ben ar 31 Rhagfyr 2023.

Fe wnaeth 323 o bleidiau gwleidyddol yn y Deyrnas Unedig adrodd bod eu cyfrifon ariannol o fewn y trothwy hwn. 

Bydd manylion pleidiau ac unedau cyfrifo gydag incwm neu wariant dros £250,000 yn cael eu cyhoeddi maes o law. 

Dywedodd Hannah Brown, Pennaeth Cofrestru, Cydymffurfiaeth a Thryloywder:

“Rhaid i bleidiau gwleidyddol gadw cofnodion ariannol a chyflwyno datganiadau blynyddol o gyfrifon i ni. Mae cyhoeddi'r data hwn yn helpu pleidleiswyr i weld yr arian y mae pleidiau gwleidyddol yn ei wario ac yn ei dderbyn. Mae hyn yn ran hanfodol o gyflawni tryloywder mewn cyllid gwleidyddol yn y DU, a gwella hyder ac ymddiriedaeth y cyhoedd yn ein prosesau democrataidd.”

Y 10 plaid a adroddodd yr incwm neu wariant mwyaf rhwng £50,000 a £250,000:
 

PlaidIncwmGwariant
Ashfield Independents£81,287£83,333
Plaid Gomiwnyddol Prydain£246,930£181,997
English Democrats£19,567£90,333
Cymdeithas Bentref Hersham£5,939£132,292
Y Blaid Sosialaidd (Gogledd Iwerddon)£78,425£76,678
Plaid Sosialaidd Prydain Fawr£203,872£119,433
Traditional Unionist Voice - TUV£47,053£71,234
Plaid Annibyniaeth y DU (UKIP)£88,812£93,877
Plaid Unoliaethwyr Ulster£191,614£207,006
Cymdeithas Preswylwyr Upminster a Cranham£76,489£69,524

Mae manylion cyfrifon ariannol llawn pob un o’r 323 o bleidiau gwleidyddol gydag incwm a gwariant o £250,000 neu lai ar gael ar wefan y Comisiwn. 

Cyfrif incwm a gwariant uned gyfrifyddu

Gall pleidiau gwleidyddol gofrestru 'unedau cyfrifyddu' gyda'r Comisiwn Etholiadol. Dyma unedau cyfansoddol neu gysylltiedig plaid wleidyddol, gan gynnwys pleidiau etholaethol, sydd â chyllid ar wahân i’r brif blaid. 

Mae ond angen i unedau cyfrifyddu ddarparu Datganiad blynyddol o Gyfrifon i’r Comisiwn Etholiadol os oedd naill ai cyfanswm eu hincwm neu gyfanswm eu gwariant dros £25,000. Adroddodd 434 o unedau cyfrifyddu yn y DU incwm a gwariant rhwng £25,000 a £250,000. 

Cyfanswm incwm a gwariant unedau cyfrifyddu fesul plaid

PlaidIncwmGwariant
Cynghrair - Plaid Gynghrair Gogledd Iwerddon£131,221£131,221
Y Blaid Geidwadol ac Unoliaethol (Prydain Fawr)£12,087,338£12,405,297
Y Blaid Geidwadol ac Unoliaethol (Gogledd Iwerddon)£26,264£14,209
Y Blaid Gydweithredol£29,409£24,784
Plaid yr Unoliaethwyr Democrataidd - D.U.P£223,094£235,402
Y Blaid Werdd£1,077,581£1,066,092
Y Blaid Lafur£2,841,368£2,178,653
Y Democratiaid Rhyddfrydol£7,825,174£7,337,154
Plaid Cymru£342,887£296,265
SDLP (Plaid Democratiaid Cymdeithasol a Llafur)£92,523£93,630
Plaid Unoliaethwyr Ulster£122,683£129,655

Mae’r cyfrifon ariannol ar gyfer yr holl unedau cyfrifyddu a gyhoeddwyd heddiw ar gael ar wefan y Comisiwn. 

Cymariaethau gyda blynyddoedd blaenorol

Isod mae’r cyfansymiau ar gyfer cyfrifon ariannol pleidiau gwleidyddol a’u hunedau cyfrifyddu a oedd o dan y trothwy o £250,000 yn y ddwy flwyddyn ariannol ddiwethaf:

Pleidiau gwleidyddol

 202320222021
Incwm£2,197,446£2,641,865£2,751,698
Gwariant£2,292,623£2,312,165£2,623,378

Unedau cyfrifyddu

 202320222021
Incwm£24,799,532£20,821,605£21,752,851
Gwariant£23,912,361£21,893,438£22,496,445

Mae ffigyrau sy’n cymharu cyfrifon diweddaraf pleidiau gwleidyddol a’u hunedau cyfrifyddu â’r rheiny ar gyfer 2022 a 2021 yn cynnig cymhariaeth gyffredinol, ac nid ydynt o reidrwydd yn cymharu’r un pleidiau ac unedau cyfrifyddu. Mae incwm a gwariant pleidiau ac unedau cyfrifyddu yn amrywio bob blwyddyn, ac felly gallent gwympo i wahanol drothwyon adrodd.   

Cyflwyno'n hwyr

Fe wnaeth 41 o bleidiau gwleidyddol ac unedau cyfrifyddu yr oedd disgwyl iddynt fod ag incwm neu wariant o dan £250,000 fethu â chyflwyno eu cyfrifon erbyn y dyddiad cau, sef 30 Ebrill 2024. Lle mae pleidiau ac unedau cyfrifo wedi cyflwyno eu cyfrifon yn hwyr efallai y byddwn yn cymryd camau priodol a chymesur yn unol â'n Polisi Gorfodi.

Roedd rhaid i bleidiau gwleidyddol a’u hunedau cyfrifyddu a oedd ag incwm neu wariant dros £250,000 yn 2023 gyflwyno eu cyfrifon archwiliedig erbyn 7 Gorffennaf 2024. Caiff y rhain eu cyhoeddi maes o law. 

Diwedd

Am wybodaeth bellach, cysylltwch â swyddfa'r cyfryngau drwy ffonio 020 7271 0704 neu e-bostiwch [email protected]. Tu allan i oriau swyddfa ffoniwch 07789 920414

Nodiadau i olygyddion

  1. Y Comisiwn Etholiadol yw'r corff annibynnol sy'n goruchwylio etholiadau a rheoleiddio cyllid gwleidyddol yn y DU. Rydym yn gweithio i hybu hyder y cyhoedd yn y broses ddemocrataidd a sicrhau ei chywirdeb drwy:
        •    galluogi cyflawni etholiadau a refferenda rhydd a theg, canolbwyntio ar anghenion etholwyr, a mynd i'r afael ag amgylchedd sy'n newid i sicrhau bod pob pleidlais yn parhau i fod yn ddiogel ac yn hygyrch
        •    rheoleiddio cyllid gwleidyddol - cymryd camau rhagweithiol i gynyddu tryloywder, sicrhau cydymffurfiaeth, a mynd ar ôl achosion o dorri rheolau
        •    defnyddio ein harbenigedd i wneud newidiadau i'n democratiaeth ac eirioli drostynt, gan geisio gwella tegwch, tryloywder ac effeithiolrwydd
    Sefydlwyd y Comisiwn Etholiadol yn 2000 ac mae'n adrodd yn uniongyrchol i Senedd Cymru, Senedd y DU, a Senedd yr Alban.
  2. Nid yw’n ofynnol i unedau cyfrifyddu gydag incwm a gwariant o £25,000 neu lai gyflwyno eu cyfrifon.
  3. Nid yw'r ffaith bod Datganiad Cyfrifon wedi ei gyhoeddi ar wefan y Comisiwn yn golygu bod y Comisiwn Etholiadol wedi ei wirio na'i ddilysu mewn unrhyw ffordd.
  4. Mae ffigyrau incwm a gwariant wedi'u talgrynnu. Mae'r union ffigyrau i'w gweld yn ein cronfa ddata ar-lein.
  5. Gellir cael hyd i fanylion am sut y deliwyd â methiannau i gyflwyno Datganiadau Cyfrifon erbyn y dyddiad cau yn y gorffennol yn ein cyhoeddiadau o achosion a gaewyd.