Am y Cod hwn

Y cefndir

Mae’r Cod Ymarfer hwn wedi’i ddyroddi gan yr Ysgrifennydd Gwladol o dan adran 100B o Ddeddf Pleidiau Gwleidyddol, Etholiadau a Refferenda 2000 (‘PPERA’).  

Cafodd y Cod drafft ei baratoi gan y Comisiwn Etholiadol (y 'Comisiwn') yn unol ag adrannau 100A a 100B PPERA ar ôl ymgynghori â’r personau a’r cyrff sydd â buddiant yn hyn o beth, gan gynnwys Pwyllgor y Llefarydd a’r Pwyllgor Ffyniant Bro, Tai a Chymunedau. 

Mae'r adroddiad ar y broses ymgynghori i'w weld ar wefan y Comisiwn.

Cafodd drafft ei gymeradwyo gan yr Ysgrifennydd Gwladol a'i osod gerbron Senedd y DU yn unol ag adran 100B PPERA.  

Rhaid i'r Comisiwn roi sylw i'r Cod hwn wrth arfer ei swyddogaethau o dan Ran 6 PPERA a chaiff ddiwygio’r Cod o dro i dro yn unol ag adran 100A(3) PPERA.

Yr etholiadau sy’n dod o dan y Cod hwn

Mae'r Cod hwn yn gymwys i etholiadau cyffredinol Senedd y DU ac etholiadau Cynulliad Gogledd Iwerddon1 .

Nid yw'n gymwys i etholiadau i Senedd Cymru na Senedd yr Alban oni bai bod y cyfnod a reoleiddir (sef y cyfnod pan fo’r gyfraith ar wariant yn gymwys) ar gyfer y naill neu’r llall o'r etholiadau hynny'n gorgyffwrdd â'r cyfnod a reoleiddir ar gyfer etholiad cyffredinol i Senedd y DU ('cyfnod a reoleiddir ar y cyd’).  

Diben y Cod hwn

Mae'r Cod hwn yn esbonio sut mae’r rheolaethau ar wariant yn Rhan 6 PPERA ar gyfer trydydd partïon yn ystod y cyfnod a reoleiddir ar gyfer etholiad cyffredinol i Senedd y DU neu etholiad i Gynulliad Ogledd Iwerddon neu gyfnod a reoleiddir ar y cyd yn gweithredu. Mae'r Comisiwn a'r Cod hwn yn galw trydydd partïon yn 'ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau'. 

Yn benodol, mae’r Cod hwn yn nodi:

  • beth yw ymgyrchydd nad yw'n blaid
  • beth yw ymgyrchu di-blaid
  • y mathau o dreuliau sy'n dreuliau cymwys
  • ym mha amgylchiadau y bernir ac na fernir bod treuliau wedi’u hachosi at ddibenion hybu neu sicrhau llwyddiant etholiadol
  • y mathau o wariant a fydd yn cael eu trin fel gwariant a reolir sy’n dybiannol neu roddion 
  • yr amgylchiadau a fydd yn cael eu hystyried yn ymgyrchu ar y cyd
  • gweithredu'r rheolau ar wariant a reolir wedi'i dargedu
  • y gofynion ynglŷn â chofnodi ac adrodd (gan gynnwys ar gyfer cyfnodau a reoleiddir ar y cyd).

Y Cod hwn a chanllawiau eraill a gyhoeddir gan y Comisiwn

Canllawiau statudol yw’r Cod hwn. 

Mae’r Cod hwn yn wahanol i fathau eraill o ganllawiau y mae’r Comisiwn yn eu cyhoeddi am ei fod wedi’i gymeradwyo gan y Senedd.  

Mae’r Comisiwn hefyd yn cyhoeddi canllawiau anstatudol ynglŷn â threuliau a achosir gan ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau ac mae’n cyhoeddi'r canllawiau diweddaraf ynghylch pa etholiadau sy'n cael eu cynnal a pha ddeddfau sy'n gymwys ar ei wefan. 

Pan fo'r Cod hwn neu unrhyw ganllawiau perthynol yn dweud bod rhaid i rywbeth gael ei wneud, mae hyn yn golygu ei fod yn ofyniad mewn naill ai deddfwriaeth sylfaenol neu ddeddfwriaeth eilaidd. 

Troseddau ac amddiffyniad

Mae adran 100A(5) PPERA yn darparu amddiffyniad i ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau sydd wedi'u cyhuddo o drosedd o dan Ran 6 PPERA. 

Mae'n amddiffyniad i ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau ddangos eu bod yn cydymffurfio â'r Cod hwn wrth benderfynu a oedd eu gweithgaredd ymgyrchu'n cael ei reoleiddio ai peidio2 .

Beth yw canlyniadau torri'r Cod hwn?

Gall torri'r cyfreithiau a esbonnir yn y Cod hwn olygu bod trosedd yn cael ei chyflawni gan yr ymgyrchydd nad yw'n blaid, y person cyfrifol neu'r unigolyn sy'n gwario'r arian. Gall cyflawni trosedd arwain at ddirwy neu erlyniad.

Beth yw ymgyrchydd nad yw'n blaid?

Mae rhai unigolion a sefydliadau nad ydynt yn bleidiau gwleidyddol cofrestredig yn ymgyrchu o blaid neu yn erbyn pleidiau gwleidyddol neu ymgeiswyr neu ar faterion yn ymwneud ag etholiadau, heb sefyll ymgeiswyr eu hunain. 

Yn y gyfraith etholiadol, mae'r unigolion a'r sefydliadau hyn yn cael eu diffinio fel trydydd partïon. Mae'r Comisiwn yn eu galw'n ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau. 

Mae yna gyfreithiau y mae'n rhaid i ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau eu dilyn ar wariant ymgyrchu, rhoddion, ac adroddiadau.

Mae llawer o unigolion a sefydliadau yn ymgyrchu yn y cyfnod cyn etholiadau ac yn bodloni'r diffiniad o ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau ond nid ydyn nhw’n dod o dan y drefn reoleiddio. 

Pwy sy’n dod o dan y gyfraith

Mae'r cyfreithiau ar wariant a rhoddion yn gymwys i ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau sy'n gwario mwy na £700 ar weithgaredd ymgyrchu a reoleiddir. 

Rhaid i ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau sy'n bwriadu gwario mwy na £10,000 ar weithgaredd ymgyrchu a reoleiddir gyflwyno hysbysiad i'r Comisiwn, ac yn dilyn hynny byddant yn ymddangos ar y gofrestr hysbysiadau3 . Dim ond mathau penodol o endidau sy’n cael cyflwyno hysbysiad i'r Comisiwn.

Ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau cofrestredig a'r person cyfrifol

Unwaith y bydd ymgyrchydd nad yw'n blaid yn ymddangos ar y gofrestr hysbysiadau, cyfeirir ato fel 'ymgyrchydd nad yw'n blaid cofrestredig'.

Pan fo ymgyrchydd nad yw'n blaid yn cofrestru gyda'r Comisiwn, rhaid iddo benodi 'person cyfrifol'. Y person cyfrifol sy'n gyfreithiol gyfrifol am gydymffurfio â'r cyfreithiau yn PPERA4 .

Os bydd unigolyn yn cofrestru fel ymgyrchydd nad yw'n blaid, yr unigolyn hwnnw yw'r person cyfrifol yn awtomatig. 

Unigolion a sefydliadau o’r tu allan i’r DU

Ni chaniateir i unigolion a sefydliadau nad ydynt wedi’u lleoli yn y DU neu sydd heb fod ar gofrestr etholiadol yn y DU wario mwy na £700 ar weithgaredd ymgyrchu a reoleiddir5 .

Dim ond os yw:

  • wedi’i restru yn adran 88(2) PPERA fel un sy'n gymwys i roi hysbysiad i'r Comisiwn, neu 
  • yn gymdeithas anghorfforedig sydd â’r cysylltiad angenrheidiol â’r DU6

y caiff ymgyrchydd nad yw'n blaid wario mwy na £700 ar weithgaredd ymgyrchu a reoleiddir.

Mae gan gymdeithas anghorfforedig 'y cysylltiad angenrheidiol â’r DU’ os yw'n cynnwys dau berson neu fwy, a phob un ohonynt yn etholwyr tramor cofrestredig7 .

Beth yw ymgyrchu di-blaid?

Mae'r cyfreithiau ar ymgyrchu di-blaid yn gymwys i weithgaredd ymgyrchu a reoleiddir yn unig. Nid pob gweithgaredd ymgyrchu di-blaid sy’n cael ei reoleiddio. 

Gweithgareddau a all gael eu rheoleiddio 

Mae’r gweithgareddau a ganlyn yn cael eu rheoleiddio os ydyn nhw’n digwydd mewn perthynas ag ymgyrch gyffredinol yn ystod cyfnod a reoleiddir ac yn bodloni'r prawf diben:

  • cynadleddau i'r wasg neu ddigwyddiadau eraill i’r cyfryngau a drefnir gan yr ymgyrchydd di-blaid
  • trafnidiaeth mewn cysylltiad â rhoi cyhoeddusrwydd i'r ymgyrch

Dim ond os byddant yn digwydd yn ystod y cyfnod a reoleiddir, yn bodloni’r prawf diben a hefyd yn cael eu darparu i'r cyhoedd y bydd y gweithgareddau a ganlyn yn cael eu rheoleiddio: 

  • cynhyrchu neu gyhoeddi deunydd ymgyrchu
  • canfasio ac ymchwil farchnad 
  • ralïau a digwyddiadau cyhoeddus8

Mae tair elfen y mae'n rhaid eu hystyried i gyd wrth benderfynu a yw gweithgaredd yn weithgaredd ymgyrchu a reoleiddir:

  • y cyfnod a reoleiddir
  • y prawf diben
  • a yw'r gweithgaredd ar gael i'r cyhoedd

Cyfnod a reoleiddir

Mae gwariant gan ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau yn cael ei reoleiddio yn y cyfnod cyn etholiadau cyffredinol i Senedd y DU ac etholiadau Cynulliad Gogledd Iwerddon. Diffinnir hyn yn PPERA fel y cyfnod perthnasol ond mae’n cael ei adnabod yn gyffredin fel y 'cyfnod a reoleiddir'. 

Etholiadau cyffredinol Senedd y DU

Y cyfnod a reoleiddir i ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau mewn etholiad cyffredinol i Senedd y DU yw'r cyfnod o 365 o ddiwrnodau sy'n arwain at ac yn cynnwys y diwrnod pleidleisio9 . 

Gall etholiad i Senedd y DU gael ei alw unrhyw bryd yn ystod y tymor Seneddol o bum mlynedd ar y mwyaf. 

Pan fo'r cyfnod o amser rhwng cyhoeddi etholiad a’r diwrnod pleidleisio yn fyrrach na hyd y cyfnod a reoleiddir, bydd y cyfnod a reoleiddir yn dal i redeg am 365 diwrnod. Bydd cyfnod a reoleiddir yn cael ei gymhwyso'n ôl-weithredol a bydd yn cynnwys cyfnod cyn i'r etholiad gael ei gyhoeddi.

Pan gynhelir ail etholiad cyffredinol i Senedd y DU o fewn 365 diwrnod ar ôl yr etholiad blaenorol, bydd yr ail gyfnod a reoleiddir yn dechrau drannoeth y diwrnod pleidleisio cyntaf a bydd yn rhedeg hyd at ac yn cynnwys yr ail ddiwrnod pleidleisio10 .

Etholiadau Cynulliad Gogledd Iwerddon

Y cyfnod a reoleiddir i ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau mewn etholiad cyffredinol i Gynulliad Gogledd Iwerddon yw'r pedwar mis yn union cyn y diwrnod pleidleisio. 

Os bydd etholiad eithriadol, mae'r cyfnod a reoleiddir yn dechrau ar y diwrnod y cyhoeddir y bleidlais eithriadol11 . 

Etholiadau Senedd Cymru a Senedd yr Alban

Gall y cyfnod a reoleiddir ar gyfer etholiad i Senedd Cymru neu Senedd yr Alban fod yn berthnasol os yw'n gorgyffwrdd â'r cyfnod a reoleiddir ar gyfer etholiad cyffredinol i Senedd y DU. Pan fo'r ddau gyfnod a reoleiddir yn gorgyffwrdd, mae cyfnod a reoleiddir ar y cyd yn gymwys i’r rhan berthnasol o’r DU. 

Mae'r Cod hwn yn gymwys i gyfnodau a reoleiddir ar y cyd. Mae gwariant gan ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau yn y rhan berthnasol o’r DU yn cael ei reoleiddio ar gyfer y cyfan o'r cyfnod a reoleiddir ar y cyd.

Prawf diben

Dim ond os yw’n rhesymol barnu y bwriedir iddo hybu neu sicrhau llwyddiant etholiadol y canlynol y mae gwariant ar weithgareddau ymgyrchu gan ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau yn cael ei reoleiddio:

  • un neu ragor o bleidiau gwleidyddol 
  • pleidiau gwleidyddol neu ymgeiswyr sy'n cefnogi neu nad ydyn nhw’n cefnogi polisïau penodol, neu 
  • gategori penodol arall o ymgeiswyr12

a hynny trwy ddylanwadu ar bleidleiswyr mewn etholiad sydd yn yr arfaeth i bleidleisio mewn ffordd benodol. Mae hyn yn cael ei adnabod yn gyffredin fel y 'prawf diben’. 

Rhaid i'r prawf diben gael ei gymhwyso ar y pryd y mae'r gweithgaredd yn digwydd neu, os ceir cyfnod a reoleiddir yn ôl-weithredol, fel pe bai’n cael ei gymhwyso ar y pryd hwnnw.

Ceir nifer o ffactorau a fydd yn helpu i benderfynu a ydy hi’n rhesymol ystyried bod gweithgaredd wedi’i fwriadu i ddylanwadu ar bleidleiswyr i bleidleisio mewn ffordd benodol mewn etholiad sydd yn yr arfaeth: 

  • Mae ymgyrch sy'n cynnwys galwad i weithredu i bleidleiswyr, sef i bleidleisio mewn ffordd benodol mewn etholiad sydd yn yr arfaeth, yn debygol o gael ei hystyried yn un sy’n hybu llwyddiant etholiadol i blaid neu gategori penodol o ymgeiswyr ac felly yn bodloni’r prawf diben. Gall yr alwad i weithredu fod yn echblyg, neu’n ymhlyg. 
  • Mae ymgyrch sy'n hybu pleidiau neu ymgeiswyr penodol yn echblyg, neu sy’n hybu pleidiau gwleidyddol neu ymgeiswyr penodol uwchlaw eraill yn ymhlyg, yn debygol o fodloni'r prawf diben. 
  • Mae ymgyrch sy'n gadarnhaol neu'n negyddol tuag at blaid neu bleidiau gwleidyddol, categori o ymgeiswyr neu bolisi sydd â chysylltiad agos a chyhoeddus â phlaid neu gategori o ymgeiswyr yn debygol o gael ei hystyried yn un sy'n bwriadu dylanwadu ar bleidleiswyr i bleidleisio mewn ffordd benodol ac felly yn bodloni’r prawf diben. 
  • Gall ymgyrch sydd â'r bwriad o newid barn pleidiau gwleidyddol neu ymgeiswyr ar bolisi neu fater fodloni'r prawf diben os yw'r polisi neu'r mater wedi'i gysylltu mor agos neu mor gyhoeddus â phlaid, pleidiau neu gategori o ymgeiswyr nes ei bod yn rhesymol ystyried bod yr ymgyrch yn un sy'n bwriadu dylanwadu ar bleidleiswyr i bleidleisio mewn ffordd benodol.

Gall gweithgaredd gyflawni nodau eraill yn ogystal â bod wedi’i fwriadu i ddylanwadu ar sut mae pobl yn pleidleisio. Er hynny, wrth benderfynu a yw gweithgaredd yn bodloni'r prawf diben, mae'n amherthnasol a ydy hi’n rhesymol ystyried bod y gweithgaredd hwnnw wedi’i fwriadu i gyflawni diben arall neu ddibenion eraill hefyd13 . 

Cyfnod a reoleiddir yn ôl-weithredol

Pan fo cyfnod a reoleiddir yn cael ei gymhwyso'n ôl-weithredol, dim ond os byddai’n rhesymol ystyried ei fod wedi’i fwriadu i ddylanwadu ar bleidleiswyr i bleidleisio mewn ffordd benodol mewn etholiad perthnasol, adeg ei gyflawni, y bydd unrhyw weithgaredd cyn y cyhoeddiad yn cael ei reoleiddio14 .

Mae'r canlynol yn etholiadau perthnasol:

  • etholiadau i Senedd y DU
  • etholiadau i Senedd yr Alban
  • etholiadau i Senedd Cymru
  • etholiadau i Gynulliad Gogledd Iwerddon
  • etholiadau comisiynwyr heddlu a throseddu
  • etholiadau llywodraeth leol 
  • etholiadau lleol yng Ngogledd Iwerddon

Os nad oes etholiadau yn yr arfaeth, mae'n annhebygol y bydd yn rhesymol ystyried bod ymgyrch barhaus ar fater penodol yn un sy'n bwriadu dylanwadu ar bleidleiswyr i bleidleisio mewn ffordd benodol. Gweler yr adran ar weithgareddau ymgyrchu cyn i etholiad gael ei gyhoeddi.

Gweithgareddau cyhoeddus a deunydd nad yw ar gael i'r cyhoedd 

Does dim diffiniad statudol o ‘cyhoeddus’ a dylid rhoi ei ystyr arferol iddo. Bydd gweithgareddau neu ddeunydd y trefnir eu bod ar gael i unrhyw un eu clywed neu eu gweld yn weithgareddau ymgyrchu sy'n cael eu rheoleiddio. 

Pan gyfyngir mynediad i'r gweithgareddau neu'r deunyddiau hyn gan yr ymgyrchydd nad yw'n blaid i aelodau neu gefnogwyr hysbys, ni fydd hyn yn cael ei reoleiddio.  

Gweithgareddau cyhoeddus sy’n cael eu rheoleiddio

Dim ond os byddan nhw’n cael eu cynnal yn ystod y cyfnod a reoleiddir ac yn bodloni'r prawf diben y bydd y gweithgareddau a ganlyn yn cael eu rheoleiddio: 

  • canfasio ac ymchwil farchnad ymysg y cyhoedd
  • ralïau a digwyddiadau cyhoeddus

Deunydd ymgyrchu sy'n cael ei reoleiddio

Dim ond os trefnir bod y deunydd ar gael i'r cyhoedd, neu adran o'r cyhoedd y bydd deunydd ymgyrchu sy'n bodloni'r prawf diben ac sy'n digwydd yn ystod cyfnod a reoleiddir yn cael ei ystyried yn weithgaredd ymgyrchu a reoleiddir15 . Cyfeirir at hyn weithiau fel y prawf cyhoeddus. 

Mae’r cwestiwn a yw’r deunydd ar gael yn gyhoeddus ai peidio yn cael ei benderfynu yn ôl pwy sydd â mynediad at y deunydd hwnnw.

Deunydd ymgyrchu nad yw’n cael ei reoleiddio

Pan fo mynediad at ddeunydd ymgyrchu wedi'i gyfyngu yn y fath fodd fel na fyddai'r cyhoedd yn gallu cael mynediad at y deunydd hwnnw, nid gweithgaredd ymgyrchu sy'n cael ei reoleiddio yw hwn. Mae hyn yn gymwys ni waeth pa fodd a ddefnyddir i ddosbarthu’r deunydd. 

Pan gyfyngir mynediad at ddeunydd ymgyrchu gan yr ymgyrchydd nad yw'n blaid, ni fydd y gweithgareddau hynny'n cael eu rheoleiddio. Er enghraifft, pan fo’r mynediad yn cael ei gyfyngu i aelodau, neu gefnogwyr, ni fydd hyn yn cael ei reoleiddio.  

Ni fydd deunydd ymgyrchu sydd ar gael dim ond i unigolion sydd wedi dewis derbyn gwybodaeth gan yr ymgyrchydd nad yw'n blaid yn cael ei reoleiddio.

Beth yw’r gofynion ar hysbysu ac adrodd?

Trothwy hysbysu

Rhaid i ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau sy'n bwriadu gwario mwy na £10,000 ar weithgaredd ymgyrchu a reoleiddir yn y cyfnod cyn etholiad cyffredinol i Senedd y DU neu etholiad i Gynulliad Gogledd Iwerddon hysbysu'r Comisiwn17 .

Ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau cymwys

Dim ond unigolion neu sefydliadau a ddisgrifir yn adran 88(2) PPERA sy'n gymwys i gyflwyno hysbysiad i'r Comisiwn. 

Gwaharddir sefydliadau rhag cofrestru fel ymgyrchydd nad yw'n blaid ac fel plaid wleidyddol17 .

Ni chaniateir i ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau wario mwy na £700 ar weithgaredd ymgyrchu a reoleiddir oni bai eu bod:

  • yn gymwys i roi hysbysiad i'r Comisiwn yn rhinwedd adran 88(2) PPERA, neu 
  • yn gymdeithas anghorfforedig sydd â’r cysylltiad angenrheidiol â’r DU18 .

Mae ymgyrchydd nad yw'n blaid y caniateir iddo wario mwy na £700 ar weithgaredd ymgyrchu a reoleiddir yn cael gwario hyd at £10,000 ar draws y DU heb hysbysu’r Comisiwn19 .

Cyn gwario mwy na £10,000 ar weithgaredd ymgyrchu a reoleiddir ledled y DU, mae’n rhaid i ymgyrchydd nad yw'n blaid gyflwyno hysbysiad i'r Comisiwn20 .

Trothwyon adrodd

Rhaid i ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau cofrestredig sy'n gwario mwy nag: 

  • £20,000 yn Lloegr, neu
  • £10,000 yng Nghymru, yr Alban neu Ogledd Iwerddon

gofnodi a chyflwyno adroddiad ar eu gwariant a’u rhoddion21 . Mae’r rhain yn cael eu galw’n drothwyon adrodd. Maen nhw wedi’u diffinio fel y ‘lower tier spending limits’ yn PPERA. 

Adeg yr hysbysiad, mae ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau yn cael dewis hysbysu'r Comisiwn nad ydyn nhw’n bwriadu gwario mwy na'r trothwyon adrodd22 . 

Does dim gofyn i ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau cofrestredig sy'n cynnwys hysbysiad o'r fath gyflwyno adroddiadau am eu gwariant na'u rhoddion cyn belled ag nad yw eu gwariant yn fwy na'r trothwyon adrodd. Maen nhw’n dal yn dod o dan y gyfraith ar ganiatáu rhoddion. 

Unwaith y bydd ymgyrchydd nad yw'n blaid wedi'i gofrestru, caiff newid ei hysbysiad mewn perthynas â'r trothwyon adrodd os bydd ei fwriadau gwariant yn newid ar ôl cofrestru. 

Mae'n drosedd achosi gwariant a reolir sy'n fwy na'r trothwyon adrodd os yw'r ymgyrchydd nad yw'n blaid wedi hysbysu'r Comisiwn na fyddai’n gwario mwy na'r terfynau hynny23 .

Y terfynau gwariant uchaf i ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau

Mae yna derfynau gwariant sy'n cyfyngu’r cyfanswm y caiff ymgyrchydd nad yw'n blaid ei wario ar weithgaredd ymgyrchu a reoleiddir yn ystod cyfnod a reoleiddir. Mae'r terfynau gwariant hyn yn amrywio gan ddibynnu ar yr etholiad penodol ac fe'u nodir yn Atodlen 10 PPERA.

Y gofynion ar adroddiadau

Rhaid i bob ymgyrchydd nad yw'n blaid cofrestredig gydymffurfio â'r cyfreithiau ar wario a derbyn rhoddion. Dim ond ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau cofrestredig sy'n cyrraedd y trothwy adrodd sy'n gorfod cyflwyno adroddiad ar eu gwariant a'u rhoddion. 

Gwariant hyd at £250,000

Rhaid i ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau cofrestredig sy'n cyrraedd y trothwy adrodd ac sy'n gwario hyd at £250,000 gyflwyno ffurflen gwariant sy'n manylu ar eu gwariant ar weithgareddau ymgyrchu a reoleiddir ac unrhyw roddion sy’n dod i law yn ystod y cyfnod a reoleiddir24 . Rhaid i'r ffurflen gwariant gael ei chyflwyno i'r Comisiwn o fewn tri mis ar ôl diwedd y cyfnod a reoleiddir sy’n berthnasol.

Mwy na £250,000

Rhaid i ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau cofrestredig sy'n gwario mwy na £250,000 ar weithgaredd ymgyrchu a reoleiddir gyflwyno ffurflen gwariant sy'n manylu ar eu gwariant ar weithgareddau ymgyrchu a reoleiddir ac unrhyw roddion a ddaw i law yn ystod y cyfnod a reoleiddir. Yn ychwanegol, rhaid cael adroddiad archwilwyr i gyd-fynd â'r ffurflen gwariant25 . Rhaid i'r ffurflen gwariant ynghyd ag adroddiad yr archwilwyr gael eu cyflwyno i'r Comisiwn o fewn chwe mis ar ôl diwedd y cyfnod a reoleiddir sy’n berthnasol. 

Cyflwyno adroddiadau ar roddion 

Rhaid i ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau cofrestredig y mae'n ofynnol iddyn nhw gyflwyno ffurflen gwariant gynnwys unrhyw roddion sy’n dod i law yn ystod y cyfnod a reoleiddir26 . Gweler yr adran ar roddion. 

Etholiadau cyffredinol i Senedd y DU

Pan fydd tymor Senedd y DU yn mynd i mewn i'w bedwaredd flwyddyn, rhaid i ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau cofrestredig sy'n cyrraedd y trothwy adrodd gyflwyno adroddiadau chwarterol ar roddion i'r Comisiwn27 .

Rhaid i'r adroddiad chwarterol gynnwys manylion yr holl roddion adroddadwy. Os nad yw ymgyrchydd nad yw'n blaid wedi cael unrhyw roddion adroddadwy yn ystod y cyfnod adrodd perthnasol, does dim angen adroddiad chwarterol28 .

Yn y cyfnod rhwng diddymu'r Senedd ar gyfer etholiad cyffredinol a’r diwrnod pleidleisio, rhaid i ymgyrchwyr nad ysynt yn bleidiau cofrestredig gyflwyno adroddiadau wythnosol ar roddion i'r Comisiwn29 . Rhaid i'r adroddiad wythnosol ar roddion gynnwys manylion unrhyw roddion perthnasol sydd wedi dod i law sy’n werth mwy na £7,500 ('rhodd sylweddol')30 .

Os na fydd ymgyrchydd nad yw'n blaid cofrestredig yn cael unrhyw roddion sylweddol yn ystod y cyfnod adrodd perthnasol, does dim angen adroddiad wythnosol31 .

Does dim angen adroddiadau wythnosol oddi wrth ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau cofrestredig nad ydyn nhw’n cyrraedd y trothwy adrodd. 

Datganiad cyfrifon

Rhaid i ymgyrchydd nad yw'n blaid cofrestredig sy'n cyrraedd y trothwy adrodd mewn etholiad cyffredinol i Senedd y DU baratoi datganiad cyfrifon ar gyfer y cyfnod a reoleiddir oni bai: 

  • mai unigolyn yw'r ymgyrchydd nad yw'n blaid
  • bod yr ymgyrchydd nad yw'n wedi paratoi datganiad cyfrifon at ddiben cyfreithiol arall sy'n ymdrin â'r cyfnod a reoleiddir32

Pa fath o wariant sy'n wariant a reolir?

Gwariant a reolir yw unrhyw wariant sy’n cael ei achosi mewn perthynas â gweithgaredd ymgyrchu a reoleiddir. Mae Atodlen 8A PPERA yn nodi'r rhestr o dreuliau cymwys sy'n dod o fewn y drefn reoleiddio. 

Canllawiau cyffredinol 

Gweithgaredd ymgyrchu cyn i etholiad gael ei gyhoeddi

Mae'n annhebygol y bydd yn rhesymol ystyried bod ymgyrch sy’n rhedeg ers tro byd ar fater penodol a oedd yn cael ei chynnal cyn i etholiad gael ei gyhoeddi yn un sy'n bwriadu dylanwadu ar bleidleiswyr i bleidleisio mewn ffordd benodol mewn etholiad sydd yn yr arfaeth os nad oes yna gyfnod a reoleiddir. 

Os bydd ymgyrch sy’n rhedeg ers tro byd yn parhau’n ddigyfnewid unwaith y bydd yr etholiad wedi’i gyhoeddi, mae'n annhebygol y bydd yn cael ei hystyried yn weithgaredd ymgyrchu a reoleiddir.

Os bydd gweithgaredd ynghylch ymgyrch sy’n rhedeg ers tro byd yn cynyddu neu'n cael ei newid yn y cyfnod cyn yr etholiad mewn ffordd y byddai’n rhesymol ystyried ei bod yn un sy'n bwriadu dylanwadu ar bleidleiswyr i bleidleisio mewn ffordd benodol, fe allai gael ei hystyried yn weithgaredd ymgyrchu a reoleiddir. O'r pwynt pan ystyrir bod yr ymgyrch yn weithgaredd ymgyrchu a reoleiddir, mae'r costau sy'n gysylltiedig â'r ymgyrch honno yn debygol o fod yn wariant a reolir ac mae'n rhaid eu trin felly. 

Mae’n dal yn bosibl ystyried bod ymgyrch yn weithgaredd ymgyrchu a reoleiddir pan fwriedir iddi gyflawni diben arall heblaw dylanwadu ar bleidleiswyr, os yw’n rhesymol ystyried bod yr ymgyrch yn un sy'n bwriadu dylanwadu ar bleidleiswyr i bleidleisio mewn ffordd benodol mewn etholiad sydd yn yr arfaeth. 

Ailddefnyddio eitemau y talwyd amdanynt ac a ddefnyddiwyd mewn etholiad blaenorol

Mae ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau yn cael ailddefnyddio eitemau o etholiadau blaenorol. Does dim angen cyflwyno adroddiad eto am wariant ar eitemau y talwyd amdanynt ac a ddefnyddiwyd mewn etholiad blaenorol ac yr adroddwyd yn llawn amdanynt mewn ffurflen gwariant flaenorol yn y ffurflen gwariant ar gyfer yr un ymgyrchydd nad yw'n blaid yn yr etholiad presennol os cânt eu defnyddio eto heb eu newid. Rhaid i'r holl gostau newydd sy'n ymwneud â'u hailddefnyddio, gan gynnwys storio, glanhau, neu gost newid yr eitemau ymddangos yn y ffurflen gwariant. 

Dosrannu eitemau ar gyfer etholiadau dilynol

Ni chaniateir i eitemau y talwyd amdanynt ac a ddefnyddiwyd yn ystod cyfnod a reoleiddir gael eu dosrannu neu eu hadrodd dim ond ar y sail y byddant yn cael eu defnyddio eto yn ystod cyfnod a reoleiddir wedyn. Rhaid cyflwyno adroddiad am werth llawn y gwariant yn y ffurflen gwariant. 

Eitemau heb eu defnyddio

Does dim angen cyflwyno adroddiad yn y ffurflen gwariant am eitemau y talwyd amdanynt gan ymgyrchydd nad yw'n blaid ond sydd heb gael eu defnyddio yn ystod y cyfnod a reoleiddir. 

Eitemau y talwyd amdanynt cyn i’r cyfnod a reoleiddir ddechrau

Pan achoswyd gwariant cyn dechrau cyfnod a reoleiddir ar eitemau sy'n cael eu defnyddio yn ystod y cyfnod a reoleiddir, rhaid cyflwyno adroddiad am y gwariant ar yr eitemau hynny yn y ffurflen gwariant. 

Eitemau a ddarperir am ddim neu am ddisgownt

Pan ddarperir unrhyw eitemau am ddim neu am ddisgownt, rhaid cyflwyno adroddiad am y swm priodol yn y ffurflen gwariant fel gwariant tybiannol a/neu rodd. 

Dosrannu gwariant

Pan gafodd gwariant ar eitem neu weithgaredd ei achosi’n rhannol mewn cysylltiad â gweithgaredd ymgyrchu a reoleiddir ac yn rhannol mewn cysylltiad â gweithgaredd nad yw'n cael ei reoleiddio, y swm y mae'n rhaid ei adrodd yw'r gyfran sy'n adlewyrchu'n rhesymol y swm a wariwyd mewn cysylltiad â'r gweithgaredd ymgyrchu a reoleiddir. 

Dim ond y gwariant ymgyrchu a reoleiddir sy'n gorfod cael ei adrodd yn y ffurflen gwariant. 

TAW

Rhaid cynnwys TAW wrth gyflwyno adroddiad am wariant, lle bo’n gymwys, hyd yn oed os oes modd adennill y TAW.

Gorbenion

Rhaid cyflwyno adroddiad am orbenion y gellir eu priodoli'n uniongyrchol i weithgaredd ymgyrchu.  Y swm y mae'n rhaid ei gynnwys yn y ffurflen gwariant yw'r gyfran sy'n adlewyrchu'r defnydd yn rhesymol yn ystod yr ymgyrch. Yn gyffredinol, y gyfran sy'n adlewyrchu'r defnydd yn rhesymol yw'r gost a achosir yn ychwanegol at y costau arferol mewn cyfnod penodol. Pan fo angen dosraniad gorbenion, mae ffigur agregedig ar gyfer pob un o’r gorbenion yn unigol yn ddigon i gyflawni'r rhwymedigaethau ynglŷn ag adroddiadau.

Mae gorbenion yn cynnwys eitemau fel:

  • lle mewn swyddfa
  • biliau trydan
  • darparu llinellau ffôn a mynediad i’r rhyngrwyd
  • ffonau symudol
  • darparu offer swyddfa o unrhyw fath

Nid yw cost dŵr, nwy a threth gyngor yn gostau sydd i’w hadrodd gan nad oes gan y rhain gysylltiad digon agos â'r gweithgaredd a reoleiddir.

Costau staff 

Rhaid cyflwyno adroddiad am gostau staff y gellir eu priodoli'n uniongyrchol i weithgaredd a reoleiddir. Pan fo costau staff yn gallu cael eu priodoli i weithgaredd a reoleiddir yn rhannol yn unig, rhaid i’r costau gael eu dosrannu a dim ond y gyfran a briodolir i weithgaredd a reoleiddir sy'n gorfod cael ei chynnwys yn y ffurflen gwariant. 

Pan fo angen dosrannu amser aelod o staff, mae ffigwr agregedig ar gyfer yr holl amser staff a briodolir i weithgaredd a reoleiddir yn ddigon i gyflawni'r rhwymedigaethau ynglŷn ag adroddiadau. 

Nid yw costau gofal plant aelodau staff yn dreuliau sydd i'w hadrodd gan nad oes gan y rhain gysylltiad digon agos â'r gweithgaredd a reoleiddir33 .

Eitemau sydd wedi’u heithrio

Rhaid peidio â chyflwyno adroddiad am unrhyw wariant ar weithgaredd ymgyrchu sydd i’w adrodd yn ffurflen gwariant ymgeisydd neu yn ffurflen gwariant plaid wleidyddol gofrestredig, yn ffurflen gwariant ymgyrchydd nad yw'n blaid.

Atodlen 8A 

Mae Atodlen 8A PPERA yn rhestru’r treuliau cymwys sy'n dod o fewn y drefn reoleiddio. 

Treuliau sydd y tu allan i'r drefn reoleiddio 

Mae PPERA yn eithrio'n benodol y treuliau a ganlyn o'r gofynion ynglŷn ag adroddiadau:

  • treuliau a achosir mewn perthynas â chyhoeddi unrhyw fater yn ymwneud ag etholiad, heblaw hysbyseb:
    • mewn papur newydd neu gyfnodolyn 
    • fel darllediad a wneir gan y Gorfforaeth Ddarlledu Brydeinig neu gan Sianel Pedwar Cymru neu
    • fel rhaglen a gynhwysir mewn unrhyw wasanaeth sydd wedi'i drwyddedu o dan Ran 1 neu 3 o Ddeddf Darlledu 1990 neu Ran 1 neu 2 o Ddeddf Darlledu 1996 
  • treuliau a achosir mewn perthynas â chyfieithu unrhyw beth o'r Saesneg i'r Gymraeg neu o'r Gymraeg i'r Saesneg, neu o ganlyniad i hynny
  • treuliau personol rhesymol a achosir gan unigolyn wrth deithio neu wrth ddarparu ar gyfer llety'r unigolyn neu ei anghenion personol eraill
  • treuliau rhesymol sydd i'w priodoli'n rhesymol i anabledd unigolyn
  • treuliau a achosir mewn perthynas â darparu gwasanaethau’r unigolyn ei hun a ddarperir yn wirfoddol yn amser yr unigolyn ei hun ac yn rhad ac am ddim34

Treuliau sy'n dod o fewn y drefn reoleiddio

Mae PPERA yn rhestru'n benodol y treuliau a ganlyn fel rhai sy'n dod o fewn y drefn reoleiddio: 

  • cynhyrchu neu gyhoeddi deunydd y trefnir ei fod ar gael i'r cyhoedd yn gyffredinol neu i unrhyw adran o'r cyhoedd (ym mha ffurf bynnag a thrwy ba fodd bynnag)
  • canfasio neu ymchwil farchnad yn gofyn am farn neu wybodaeth gan aelodau'r cyhoedd
  • cynadleddau i'r wasg, neu ddigwyddiadau eraill i’r cyfryngau, wedi’u trefnu gan yr ymgyrchydd nad yw'n blaid neu ar ei ran
  • cludo pobl (drwy unrhyw fodd) i unrhyw le neu leoedd gyda golwg ar sicrhau cyhoeddusrwydd
  • treuliau mewn perthynas â chludo pobl o'r fath gan gynnwys costau llogi math penodol o gludiant 
  • ralïau cyhoeddus neu ddigwyddiadau cyhoeddus eraill, heblaw:
    • cynadleddau blynyddol yr ymgyrchydd nad yw'n blaid
    • unrhyw orymdaith gyhoeddus neu gyfarfod protest, o fewn ystyr Deddf Gorymdeithiau Cyhoeddus (Gogledd Iwerddon) 1998, y rhoddir hysbysiad mewn perthynas â nhw yn unol ag adran 6 neu 7 o'r Ddeddf honno (hysbysiad ymlaen llaw o orymdeithiau cyhoeddus neu gyfarfodydd protest perthynol)
    • Mae treuliau mewn perthynas â digwyddiadau o'r fath yn cynnwys costau a achosir mewn cysylltiad â phresenoldeb personau mewn digwyddiadau o'r fath, llogi safleoedd at ddibenion digwyddiadau o'r fath neu ddarparu nwyddau, gwasanaethau neu gyfleusterau ynddynt. Ond nid yw treuliau mewn perthynas â digwyddiadau o'r fath yn cynnwys costau a achosir wrth ddarparu ar gyfer diogelwch personau neu eiddo.

Mae Atodiad A yn nodi rhestr nad yw'n gynhwysfawr o'r mathau o dreuliau sy'n dod o fewn ystyr treuliau cymwys neu nad ydynt yn dod o fewn yr ystyr honno.

Beth yw gwariant wedi'i dargedu?

Mae gwariant ymgyrchu a reoleiddir gan bob ymgyrchydd nad yw'n blaid cofrestredig yn ystod y cyfnod a reoleiddir ar gyfer etholiad cyffredinol i Senedd y DU sydd â'r nod o hybu llwyddiant etholiadol un blaid wleidyddol gofrestredig benodol neu unrhyw un neu ragor o'i hymgeiswyr yn cael ei alw’n wariant wedi'i dargedu35 .

Bydd gweithgaredd ymgyrchu sy'n enwi plaid wleidyddol neu ei hymgeiswyr mewn ffordd y gellir ystyried ei bod wedi’i bwriadu i ddylanwadu ar bleidleiswyr i bleidleisio dros y blaid wleidyddol honno yn unig yn cyfrif fel gwariant wedi'i dargedu. 

Mae ymgyrch ar fater arbennig sydd â chysylltiad mor agos a chyhoeddus ag un blaid wleidyddol benodol nes ei bod yn gyfystyr â'r blaid honno yn debygol o gael ei hystyried yn wariant wedi'i dargedu. 

Nid yw ymgyrch negyddol sydd â'r nod o ddylanwadu ar bleidleiswyr i beidio â phleidleisio dros blaid wleidyddol benodol nac unrhyw un neu ragor o'i hymgeiswyr yn wariant wedi’i dargedu.   

Bydd gwariant wedi'i dargedu yn cyfrif tuag at y terfyn gwariant cyffredinol ar gyfer ymgyrchydd nad yw'n blaid ac mae'n dod o dan y cyfreithiau cyffredinol ar weithgaredd ymgyrchu a reoleiddir. 

Rhoddion i bleidiau gwleidyddol cofrestredig

Nid yw rhoddion i blaid wleidyddol gofrestredig yn dod o fewn y diffiniad o wariant wedi'i dargedu

Terfynau gwariant

Mae pob ymgyrchydd nad yw'n blaid cofrestredig wedi’i gyfyngu o ran faint o wariant wedi'i dargedu y mae’n cael ei achosi. Mae'r terfynau'n dibynnu ar a yw'r blaid wleidyddol berthnasol wedi awdurdodi'r gwariant ai peidio. 

Gwariant diawdurdod 

Mae ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau yn cael achosi gwariant wedi'i dargedu hyd at y terfynau gwariant wedi'i dargedu heb awdurdodiad gan y blaid wleidyddol berthnasol. Nodir y terfynau gwariant wedi'i dargedu yn adran 94D PPERA.

Mae'r holl wariant wedi'i dargedu yn cyfrif tuag at gyfanswm y terfyn gwariant ar gyfer ymgyrchydd nad yw'n blaid. 

Rhaid i unrhyw wariant sy'n fwy na'r terfynau gwariant wedi'i dargedu gael ei awdurdodi gan y blaid wleidyddol gofrestredig berthnasol. 

Gwariant awdurdodedig 

Caiff plaid wleidyddol gofrestredig awdurdodi ymgyrchydd nad yw'n blaid i achosi gwariant wedi'i dargedu. Ni chaiff ymgyrchydd nad yw'n blaid fynd dros y swm a awdurdodwyd. 

Mae awdurdodiad gan blaid wleidyddol gofrestredig:

  • yn gorfod bod mewn ysgrifen
  • yn gorfod cael ei lofnodi gan naill ai trysorydd neu ddirprwy drysorydd y blaid 
  • yn gorfod pennu’r rhannau o’r DU lle caniateir i’r gwariant wedi’i dargedu gael ei achosi 
  • yn cael pennu terfyn ar swm y gwariant wedi’i dargedu a awdurdodir36

Rhaid i'r blaid wleidyddol gofrestredig roi copi o'r awdurdodiad ysgrifenedig i'r Comisiwn. Nid yw'r awdurdodiad yn cael effaith nes bod copi wedi'i roi i'r Comisiwn37 .

Mae'r holl wariant wedi'i dargedu yn cyfrif tuag at gyfanswm y terfyn gwariant ar gyfer ymgyrchydd nad yw'n blaid. Bydd unrhyw wariant wedi'i dargedu dros y terfyn gwariant wedi'i dargedu hyd at y swm a awdurdodwyd gan y blaid wleidyddol berthnasol hefyd yn cyfrif tuag at wariant ymgyrchu'r blaid wleidyddol gofrestredig38 .

Tynnu awdurdodiad yn ôl

Caniateir i’r awdurdodiad gael ei dynnu’n ôl gan y blaid wleidyddol gofrestredig unrhyw bryd. Rhaid i’r penderfyniad i’w dynnu’n ôl: 

  • fod mewn ysgrifen 
  • cael ei lofnodi gan drysorydd neu ddirprwy drysorydd y blaid39

Nid yw’r penderfyniad i dynnu awdurdodiad yn ôl yn cael unrhyw effaith nes bod y blaid wleidyddol gofrestredig wedi rhoi copi i'r Comisiwn40 .

Effaith tynnu awdurdodiad yn ôl

Ni chaiff ymgyrchydd nad yw'n blaid achosi unrhyw wariant wedi'i dargedu ychwanegol uwchben y terfyn gwariant wedi'i dargedu os yw'r blaid wleidyddol berthnasol yn tynnu ei hawdurdodiad yn ôl.

Pan dynnir awdurdodiad yn ôl, ni fydd unrhyw drosedd ôl-weithredol wedi'i chyflawni gan yr ymgyrchydd nad yw'n blaid mewn perthynas â gwariant wedi'i dargedu a achoswyd yn unol â'r awdurdodiad a oedd mewn grym ar y pryd.

Beth yw gwariant tybiannol?

Weithiau gall ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau ddefnyddio eiddo, gwasanaethau neu gyfleusterau yn eu hymgyrch nad oedd rhaid iddyn nhw wario arian arnyn nhw, am fod yr eitem neu'r gwasanaethau wedi’u darparu fel budd mewn da, am ddim, neu am ddisgownt anfasnachol. 

Yr enw ar hyn yw ‘gwariant tybiannol’.

Disgowntiau

Disgowntiau anfasnachol

Mae disgowntiau anfasnachol yn ddisgowntiau arbennig a roddir i'r ymgyrchydd nad yw'n blaid. Mae hyn yn cynnwys unrhyw gyfraddau arbennig nad ydyn nhw ar gael ar y farchnad agored. 

Pan fydd hyn yn digwydd, bydd gwerth masnachol llawn yr eitem neu'r gwasanaethau yn cyfrif tuag at y terfyn gwariant ac mae'n rhaid cyflwyno adroddiad amdano yn y ffurflen gwariant.

Disgowntiau masnachol

Disgowntiau masnachol yw'r rhai sydd ar gael i gwsmeriaid tebyg eraill, megis disgowntiau am archebion swmp neu ostyngiadau tymhorol. Nid yw'r rhain yn cael eu trin fel gwariant tybiannol.

Gwariant tybiannol

Bydd eitemau neu wasanaethau sy'n cael eu defnyddio gan neu ar ran ymgyrchydd nad yw'n blaid yn cael eu trin fel gwariant tybiannol:

  • os cânt eu trosglwyddo neu eu darparu am ddim neu ar ddisgownt o fwy na 10% at ddibenion neu er budd yr ymgyrchydd nad yw'n blaid
  • os yw'r gwahaniaeth mewn gwerth rhwng y gyfradd fasnachol a'r hyn sy'n cael ei dalu gan yr ymgyrchydd nad yw'n blaid yn fwy na £200
  • os cânt eu defnyddio gan neu ar ran yr ymgyrchydd nad yw'n blaid, ac
  • os bydden nhw wedi bod yn wariant a reolir pe bai’r treuliau wedi cael eu hachosi gan neu ar ran yr ymgyrchydd nad yw'n blaid mewn perthynas â'r defnydd hwnnw41 .

Dim ond os yw'r defnydd hwnnw'n cael ei gyfarwyddo, ei awdurdodi neu ei annog gan yr ymgyrchydd nad yw'n blaid neu'r person cyfrifol y mae’r eitemau neu'r gwasanaethau yn cael eu defnyddio ar ran yr ymgyrchydd nad yw'n blaid42 .

Gwerth y gwariant tybiannol yw'r gwahaniaeth rhwng cyfanswm gwerth yr hyn a drosglwyddwyd neu a ddarparwyd a'r swm a dalwyd, os talwyd rhywbeth o gwbl. 

Rhaid i'r ymgyrchydd nad yw'n blaid gofnodi: 

  • gwerth y gwariant tybiannol
  • y cyfanswm a dalwyd.

Ni fydd eitemau neu wasanaethau yn cael eu trin fel gwariant tybiannol:

  • os cawson nhw eu derbyn ar ddisgownt o 10% neu lai, neu
  • os yw gwerth y disgownt yn £200 neu lai 

Gwerth gwariant tybiannol

Pan fydd eitem yn cael ei thrin fel gwariant tybiannol, rhaid i 'swm priodol' gael ei adrodd gan yr ymgyrchydd nad yw'n blaid fel gwariant a reolir. 

Y swm priodol yw'r gyfran y mae’n rhesymol ei phriodoli'n i ddefnyddio'r eitem, o blith naill ai: 

  • ei gwerth ar y farchnad (pan gaiff ei throsglwyddo’n rhad ac am ddim), neu
  • werth y disgownt 

Gwerth y gwariant tybiannol yw'r gwahaniaeth mewn gwerth rhwng y gyfradd fasnachol am eitem neu wasanaeth a'r pris a dalwyd mewn gwirionedd gan yr ymgyrchydd nad yw'n blaid.

Rhoddion

Rhaid i’r nwyddau, y gwasanaethau neu'r cyfleusterau gael eu darparu neu eu trosglwyddo'r i'r ymgyrchydd nad yw'n blaid er mwyn cael eu trin fel gwariant tybiannol. 

Mae hyn yn golygu y bydd unrhyw wariant tybiannol hefyd yn rhodd i'r ymgyrchydd nad yw'n blaid.

Rhaid i'r gwahaniaeth mewn gwerth rhwng y gyfradd fasnachol a'r pris a dalwyd, os talwyd pris o gwbl, gael ei drin yn unol â'r cyfreithiau ar roddion i ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau ac efallai y bydd angen cyflwyno adroddiad arno i'r Comisiwn. 

Gweithio gyda phleidiau gwleidyddol cofrestredig

Gall ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau hefyd weithio gyda phlaid wleidyddol gofrestredig, a darparu nwyddau, gwasanaethau neu gyfleusterau yn rhad ac am ddim neu am ddisgownt anfasnachol. 

Os bydd y blaid wleidyddol gofrestredig yn defnyddio'r nwyddau, y gwasanaethau neu’r cyfleusterau yn ystod ei hymgyrch, dylid trin hyn fel gwariant tybiannol ar ran y blaid wleidyddol. 

Rhaid i'r blaid wleidyddol gofrestredig gyflwyno adroddiad ar hyn a bydd yn cyfrif tuag at derfyn gwariant y blaid.

Ni fydd yn cyfrif tuag at derfyn gwariant yr ymgyrchydd nad yw'n blaid a rhaid peidio â’i gofnodi yn ffurflen gwariant yr ymgyrchydd nad yw'n blaid.

Beth yw ymgyrchu ar y cyd?

Gweithio gydag ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau eraill 

Gall ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau benderfynu cydweithio ar ymgyrch. Mae'r rheolau ar ymgyrchu ar y cyd yn gymwys i ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau cofrestredig a rhai sydd heb eu cofrestru. 

Mae ymgyrchydd nad yw'n blaid yn cymryd rhan mewn ymgyrchu ar y cyd:

  • pan fydd yn ymuno â chynllun neu drefniant arall gydag un neu fwy o ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau eraill 
  • pan fydd pob ymgyrchydd nad yw'n blaid dan sylw yn bwriadu achosi gwariant a reolir yn unol â'r cynllun neu'r trefniant hwnnw 
  • pan fydd un neu fwy o'r ymgyrchwyr nad yw'n blaid dan sylw yn achosi gwariant a reolir yn unol â'r cynllun neu'r trefniant, a 
  • phan fo’n rhesymol ystyried bod y cynllun neu'r trefniant hwnnw'n un sy'n bwriadu cyflawni diben cyffredin.

Mae'r holl wariant ar yr ymgyrch ar y cyd yn cyfrif tuag at derfyn gwariant pob un o'r ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau sy'n rhan o'r ymgyrch ar y cyd. 

Beth yw ymgyrchu ar y cyd?

Rhaid bod yna fwy nag un ymgyrchydd nad yw'n blaid

Nid ymgyrchu ar y cyd yw ffurfio sefydliad newydd sy'n cynnwys grŵp o sefydliadau eraill ac yna gwario arian. 

Ni fydd sefydliad ymbarél presennol sy'n gwneud penderfyniadau am eu gweithgaredd ymgyrchu yn annibynnol yn ymgyrchu ar y cyd oni bai eu bod yn ymuno â chynllun neu drefniant gydag ymgyrchydd nad yw'n blaid arall lle mae'r ddau yn bwriadu achosi gwariant a reolir.  

Rhaid bod yna ddealltwriaeth gytûn y bydd gwariant a reolir yn cael ei achosi er mwyn cyflawni'r diben cyffredin

Os nad oes bwriad i achosi gwariant does dim ymgyrchu ar y cyd. 

Er enghraifft, os cytunir y bydd yr holl weithgaredd yn cael ei wneud gan wirfoddolwyr ni fydd unrhyw wariant yn cael ei achosi ac ni fydd yna ymgyrchu ar y cyd. 

Rhaid bod yna ddealltwriaeth gytûn ynghylch rhychwant a diben yr ymgyrch

Nid ymgyrchwyr ar y cyd yw ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau sy’n digwydd ymgyrchu ar faterion tebyg neu berthynol. 

Rhaid bod yna ddealltwriaeth gytûn rhwng yr ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau y bydd pob un ohonynt yn achosi gwariant a reolir er mwyn cyflawni'r diben cyffredin

Bydd yr holl wariant a reolir a achosir yn unol â'r cynllun neu'r trefniant yn dod o fewn y rheolau ymgyrchu ar y cyd.  

Mae ymgyrchu ar y cyd yn fwy na 

  • throsglwyddo neu fenthyg eitemau i ymgyrchydd arall neu
  • ddarparu arian i ymgyrchydd arall

Rhaid trin hyn fel gwariant tybiannol neu rodd a'i drin yn unol â'r rheolau priodol. 

Hyd yn oed os nad yw un o'r ymgyrchwyr di-blaid sy’n rhan o'r cynllun neu'r trefniant yn achosi eu cyfran nhw o’r gwariant y cytunwyd arno, bydd unrhyw wariant a achoswyd yn dal yn ymgyrchu ar y cyd ac mae'n rhaid iddo gael ei adrodd gan bob ymgyrchydd nad yw'n blaid. 

Enghreifftiau o ymgyrchu ar y cyd 

  • Mae ymgyrchydd A ac ymgyrchydd B yn cytuno i redeg ymgyrch sy'n annog etholwyr i bleidleisio dros ymgeiswyr sy'n cefnogi mater penodol. Mae ymgyrchydd A ac ymgyrchydd B yn bwriadu achosi gwariant a reolir fel rhan o'r ymgyrch. Mae ymgyrchydd A ac ymgyrchydd B ill dau yn achosi gwariant ar yr ymgyrch ar y cyd. Mae hyn yn ymgyrchu ar y cyd, a dylid trin y gwariant felly. 
  • Mae ymgyrchydd A ac ymgyrchydd B yn cytuno i redeg ymgyrch sy'n annog etholwyr i bleidleisio dros blaid wleidyddol benodol. Mae'r ddau yn bwriadu achosi gwariant a reolir fel rhan o'r ymgyrch ar y cyd. Mae ymgyrchydd A yn achosi gwariant ar yr ymgyrch ar y cyd, ond nid yw ymgyrchydd B byth yn gwario’i gyfran arfaethedig yntau. Mae hyn yn ymgyrchu ar y cyd, a dylai'r gwariant gael ei drin felly gan ymgyrchydd A ac ymgyrchydd B fel ei gilydd.
  • Mae ymgyrchydd A ac ymgyrchydd B yn cytuno i redeg ymgyrch sy'n annog etholwyr i bleidleisio dros blaid wleidyddol benodol. Mae'r ddau yn bwriadu achosi gwariant a reolir fel rhan o'r ymgyrch ar y cyd. Yn y pen draw, nid yw'r naill ymgyrchydd na'r llall yn achosi unrhyw wariant a reolir ar yr ymgyrch ar y cyd. Does dim ymgyrchu ar y cyd wedi digwydd. 

Gweithgareddau sy'n ymgyrchu ar y cyd

Mae ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau sy’n mynd ati i wneud pethau yn y rhestr o weithgareddau a ganlyn, nad yw'n gynhwysfawr, yn debygol o fod yn ymgyrchwyr ar y cyd: 

  • Ymgyrch hysbysebu ar y cyd, boed yn ddigidol, yn electronig neu drwy ddulliau eraill, sy'n cynnwys taflenni ar y cyd neu ddigwyddiadau ar y cyd.
  • Ymgyrch gydlynol; er enghraifft lle cytunir pa ardaloedd i'w cynnwys, pa faterion sy'n cael eu codi neu ba bleidleiswyr sy'n cael eu targedu.
  • Gweithio ar y cyd lle gall un blaid roi feto neu gymeradwyaeth dros ddeunydd plaid arall. 

Gweithgareddau nad ydynt yn ymgyrchu ar y cyd

Mae ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau sy’n mynd ati i wneud pethau yn y rhestr o weithgareddau a ganlyn, nad yw'n gynhwysfawr, yn annhebygol o fod yn ymgyrchwyr ar y cyd: 

  • Cymeradwyo ymgyrch arall drwy ganiatáu i'ch logo/brand gael ei ddefnyddio heb unrhyw ymrwymiad ariannol neu ymwneud pellach. 
  • Ychwanegu’ch llofnod i lythyr ochr yn ochr ag ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau eraill heb unrhyw ymrwymiad ariannol. 
  • Siarad am ddim mewn digwyddiad a drefnir gan ymgyrchydd nad yw'n blaid arall heb unrhyw ymrwymiad ariannol. 
  • Cynnal trafodaethau am feysydd sydd o ddiddordeb cyffredin heb gydlynu gweithgaredd ymgyrchu.

Beth yw'r rheolaethau ar roddion?

Rhaid i bob ymgyrchydd nad yw'n blaid cofrestredig gydymffurfio â'r rheolaethau ynglŷn â rhoddion yn Atodlen 11 PPERA sy'n nodi pwy sy'n cael rhoi i ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau.  

Rhaid i ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau cofrestredig nad ydyn nhw’n cyrraedd y trothwy adrodd wirio a yw'r rhodd yn dod o ffynhonnell a ganiateir, ond nid ydynt yn dod o dan y gofynion ynglŷn ag adroddiadau am roddion. 

Rhoddion sy’n dod o dan y cyfreithiau

Mae'r cyfreithiau ar roddion yn gymwys i roddion sy'n cael eu rhoi i ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau cofrestredig yn unig, ac yn benodol roddion tuag at eu gwariant ar weithgaredd ymgyrchu a reoleiddir. Nid yw'r cyfreithiau’n ymdrin ag arian sy'n dod i law at ddibenion cyffredinol y sefydliad.  

At ddibenion rhoddion i ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau, mae rhodd:

  • yn arian, nwyddau, eiddo neu wasanaethau43
  • yn cael ei roi at ddibenion gweithgaredd ymgyrchu a reoleiddir44  ac
  • yn werth mwy na £50045

Nid yw dim byd sy’n werth £500 neu lai yn rhodd at ddibenion Deddf 2000. 

Pwy sy’n cael rhoi i ymgyrchydd nad yw'n blaid?

Dim ond rhoddion gan unigolion neu sefydliadau sydd wedi'u lleoli yn y DU y caiff ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau eu derbyn46 . Nodir y rhestr o ffynonellau a ganiateir yn adran 54(2) PPERA. 

Rhaid i ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau beidio â derbyn rhoddion gan blaid wleidyddol gofrestredig47 .

Rhoddion anariannol

Rhaid i ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau roi gwerth ar unrhyw rodd anariannol. Gwerth rhodd yw'r gwahaniaeth rhwng gwerth yr hyn sy’n dod i law, a'r swm y mae'r ymgyrchydd nad yw'n blaid yn talu amdano, os yw’n talu swm o gwbl48 .

Mae eitemau sy'n dod i law yn rhad ac am ddim neu am ddisgownt anfasnachol, lle bo'r gwahaniaeth yn y gwerth masnachol a'r hyn y talwyd amdano mewn gwirionedd yn fwy na £500, yn rhodd at ddibenion PPERA. 

Pan fydd ymgyrchydd nad yw'n blaid yn cael rhodd o fwy na £500, rhaid iddo wirio'n ddi-oed a yw'r rhodd yn dod o ffynhonnell a ganiateir. 

Mae gan ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau 30 diwrnod i benderfynu a gân nhw dderbyn y rhodd ai peidio49 . Rhaid i rodd nad oes modd dangos ei fod yn dod o ffynhonnell a ganiateir gael ei dychwelyd o fewn y cyfnod o 30 diwrnod. 

Rhaid i ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau gadw cofnodion o'r rhoddion sy'n dod i law, yn ogystal â rhoddion sydd wedi’u dychwelyd. Rhaid cynnwys y manylion hyn pan gyflwynir adroddiad am y rhodd i'r Comisiwn.

Atodiad A

Mae'r Atodiad hwn yn nodi rhestr nad yw'n gynhwysfawr o'r mathau o dreuliau sy'n syrthio, neu nad ydynt yn syrthio, o fewn ystyr 'qualifying expenses’ yn Atodlen 8A PPERA (y gellir ystyried ei fod yn 'wariant a reolir’ o fewn ystyr ‘controlled expenditure’ yn adran 85(2)). 

Mae treuliau'n dod o fewn ystyr treuliau cymwys os ydynt yn dreuliau a achosir mewn perthynas ag unrhyw un neu ragor o'r materion a nodir ym mharagraff 1 o Atodlen 8A.

The production or publication of material which is made available to the public at large or any section of the public (in whatever form and by whatever means).

Mae’r paragraff hwn yn cynnwys: 

Gwasanaethau, offer, cyfleusterau neu fangreoedd a ddarperir gan eraill

Mae hyn yn cynnwys cost defnyddio neu logi unrhyw un neu ragor o’r canlynol:

  • asiantaeth, unigolyn neu sefydliad 
  • gwasanaethau a ddarperir gan unrhyw asiantaeth, unigolyn neu sefydliad 
  • mangreoedd neu gyfleusterau 
  • offer

a ddefnyddir: 

  • i baratoi, cynhyrchu neu gyhoeddi deunydd y trefnir ei fod ar gael i’r cyhoedd yn gyffredinol neu i unrhyw adran o’r cyhoedd 

Er enghraifft, llogi ffotograffydd a mangre i gynhyrchu delweddau i'w defnyddio mewn deunydd hysbysebu. 

Costau penodol mewn cysylltiad â chynhyrchu neu ledaenu deunydd hysbysebu digidol neu electronig 

Mae hyn yn cynnwys cost unrhyw feddalwedd, o unrhyw fath, i’w defnyddio ar unrhyw ddyfais: 

  • i ddylunio a chynhyrchu deunydd hysbysebu yn fewnol 
  • i ledaenu deunydd hysbysebu neu hwyluso ei ledaenu 

pa un a yw'r deunydd hwnnw’n cael ei ddosbarthu’n ddigidol, yn electronig neu drwy fodd arall.

Er enghraifft, ffi drwyddedu am raglen feddalwedd i'w defnyddio ar ddyfais. 

Mae hefyd yn cynnwys unrhyw gost sydd i’w phriodoli i gynyddu gwelededd y cynnwys drwy unrhyw fodd. 

Er enghraifft, prynu safle amlycach ar dudalen mewn injan chwilio.

Mae’n cynnwys cost paratoi deunydd hysbysebu, ei gynhyrchu neu hwyluso ei gynhyrchu:

  • i gael ei lawrlwytho a’i ddefnyddio gan eraill
  • i’w osod ar unrhyw fath o sianel neu lwyfan cyfryngau cymdeithasol a hybu’r deunydd drwyddynt

Er enghraifft, costau cynhyrchu deunydd hysbysebu sy’n hybu’r ymgyrch ac a osodir ar dudalen ar sianel cyfryngau cymdeithasol sy’n annog dilynwyr i’w rannu.

Mae’n cynnwys cost cyrchu, prynu, datblygu a chynnal unrhyw rwydwaith digidol neu rwydwaith arall:

  • sy’n hwyluso dosbarthu neu ledaenu deunydd drwy unrhyw fodd 
  • sy’n hybu neu’n cynyddu gwelededd deunydd drwy unrhyw fodd 

Er enghraifft, prynu hunaniaethau digidol a ddefnyddir i wneud i ddeunydd ymddangos fel pe bai wedi’i weld ac wedi’i gymeradwyo gan nifer fawr o ddefnyddwyr ar lwyfan cyfryngau cymdeithasol.

Mae’n cynnwys costau:

  • lletya, cynnal, dylunio neu adeiladu gwefan neu ddeunydd electronig/digidol arall sy’n hybu canlyniad yr etholiad 
  • unrhyw ffi drwyddedu neu ffi hawliau eraill am unrhyw ddelwedd a ddefnyddir wrth gynhyrchu deunydd perthnasol

Costau eraill

Mae’n cynnwys cost prynu a defnyddio unrhyw offer a ddefnyddir: 

  • i baratoi’r deunydd, ei gynhyrchu neu hwyluso ei gynhyrchu
  • i ledaenu’r deunydd drwy ei ddosbarthu neu fel arall

Mae’n cynnwys cost: 

  • papur neu unrhyw gyfrwng arall yr argreffir deunydd arno
  • arddangos deunydd yn gorfforol mewn unrhyw leoliad, er enghraifft clymau cebl neu glud at godi posteri

Mae’n cynnwys cost deunydd argraffu neu brynu, llogi neu ddefnyddio: 

  • offer llungopïo
  • offer argraffu

Mae’n cynnwys cost cyrchu, sicrhau, prynu, datblygu neu gynnal:

  • meddalwedd TG neu gronfeydd data cysylltiadau 
  • unrhyw wybodaeth, drwy ba fodd bynnag, a ddefnyddir i hwyluso anfon deunydd at bleidleiswyr (er enghraifft, prynu cyfeiriadau ebost)

Mae'n cynnwys cost cyrchu, sicrhau, prynu, datblygu neu gynnal setiau data, gan gynnwys dadansoddi data i dargedu pleidleiswyr drwy ba fodd bynnag, gan gynnwys cost asiantaethau, sefydliadau neu bobl eraill sy'n nodi grwpiau o bleidleiswyr, drwy ba fodd bynnag.  

Er enghraifft, cost unrhyw asiantaeth a delir i ddadansoddi cynnwys y cyfryngau cymdeithasol i hwyluso targedu pleidleiswyr ar draws ardaloedd etholiadol a chost gwaith modelu gan unrhyw asiantaeth ar sail y dadansoddiad hwnnw. 

Mae'n cynnwys cost unrhyw wasanaethau i adnabod pleidleiswyr sy'n cael eu prynu, eu datblygu neu eu darparu cyn y cyfnod a reoleiddir, ond a ddefnyddir i dargedu pleidleiswyr yn ystod y cyfnod a reoleiddir. Pan gaiff gwybodaeth neu fynediad i wybodaeth eu sicrhau o ffynhonnell allanol, mae’n cynnwys cost fasnachol sicrhau’r wybodaeth honno o’r ffynhonnell allanol. 

Mae'n cynnwys cost danfon deunydd drwy unrhyw fodd gan gynnwys dulliau electronig, er enghraifft prynu system ar gyfer anfon negeseuon ebost neu ffi drwyddedu ar gyfer rhaglen feddalwedd i'w defnyddio ar ddyfais, yn ogystal â dosbarthu’r deunydd yn gorfforol, er enghraifft cost amlenni a stampiau. 

Mae'n cynnwys goruchwylio a chynnal a chadw pob dull cyfryngau cymdeithasol, dull digidol neu ddull arall o ddosbarthu deunydd, gan gynnwys cynnal a chadw pob cyfrif cyfryngau cymdeithasol, p’un a yw’n cael eu cynnal gan endid/unigolyn arall ai peidio.

Canvassing, or market research seeking views or information from, members of the public.

Mae’r paragraff hwn yn cynnwys:

Gwasanaethau, mangreoedd, cyfleusterau neu offer a ddarperir gan eraill

Mae’n cynnwys cost defnyddio neu logi unrhyw un neu ragor o’r canlynol:

  • asiantaeth, unigolyn neu sefydliad 
  • gwasanaethau a ddarperir gan unrhyw asiantaeth, unigolyn neu sefydliad 
  • mangreoedd neu gyfleusterau 
  • offer

a ddefnyddir: 

  • i baratoi, cynhyrchu, hwyluso, cynnal neu gydlynu gwaith canfasio neu ymchwil farchnad, gan gynnwys cofnodi canlyniadau unrhyw ymchwil farchnad neu waith canfasio, neu eu dadansoddi neu eu defnyddio fel arall 

Er enghraifft, cost defnyddio banciau ffôn i gysylltu a phleidleiswyr, gan gynnwys datblygu sgriptiau i’w defnyddio gan gyflogeion banc ffôn sydd wedi'u bwriadu i ddylanwadu ar bleidleiswyr 

Costau sicrhau neu gynnal data

Mae hyn yn cynnwys cost cyrchu, prynu, datblygu a chynnal:

  • meddalwedd TG neu gronfeydd data cysylltiadau 
  • setiau data, gan gynnwys defnyddio dadansoddeg data i hwyluso neu i wneud ymchwil farchnad neu waith canfasio. 

Er enghraifft, mae'n cynnwys cost gwrando ar y cyfryngau cymdeithasol a dadansoddi’r canlyniad er mwyn dadansoddi bwriad pleidleiswyr. 

Costau eraill

Mae'n cynnwys cost prynu a defnyddio unrhyw offer sy’n angenrheidiol er mwyn:

  • paratoi gwaith canfasio neu ymchwil farchnad, eu cynhyrchu neu hwyluso eu cynhyrchu 
  • gwneud gwaith canfasio neu ymchwil farchnad neu eu cydlynu
  • cofnodi canlyniadau unrhyw ymchwil farchnad neu waith canfasio, neu eu dadansoddi neu eu defnyddio fel arall 

Er enghraifft, gliniaduron neu gyfrifiaduron llechen os defnyddir y rheiny ar gyfer canfasio a ffonau symudol os defnyddir y rheiny gan arweinydd/cydlynydd y gwaith canfasio pan fo costau’r offer hwnnw a/neu gostau cysylltiedig yn cael eu talu neu eu had-dalu gan drydydd parti cofrestredig.

Press conferences, or other media events, organised by or on behalf of the third party.

Mae’r paragraff hwn yn cynnwys:

Cost cynadleddau i’r wasg neu ymwneud arall â’r cyfryngau 

Mae hyn yn cynnwys cost prynu, defnyddio neu logi unrhyw un neu ragor o’r canlynol:

  • asiantaeth, unigolyn neu sefydliad 
  • gwasanaethau a ddarperir gan unrhyw asiantaeth, unigolyn neu sefydliad 
  • offer
  • mangreoedd neu gyfleusterau 

a ddefnyddir i baratoi cynadleddau i’r wasg neu ymwneud arall â’r cyfryngau, eu cynhyrchu, eu hwyluso neu eu cynnal.

Costau eraill

Mae’n cynnwys costau unrhyw hawliau neu ffi drwyddedu am unrhyw ddelwedd a ddefnyddir wrth baratoi cynadleddau i’r wasg neu ddigwyddiadau eraill i’r cyfryngau, eu cynhyrchu, eu hwyluso neu eu cynnal.

Mae’n cynnwys cost prynu a defnyddio unrhyw offer mewn cysylltiad â pharatoi cynadleddau i’r wasg neu ddigwyddiadau eraill i’r cyfryngau, eu cynhyrchu, eu hwyluso neu eu cynnal.

Transport (by any means) of persons to any place or places with a view to obtaining publicity. 

Expenses in respect of the transport of such persons include the costs of hiring a particular means of transport.

Mae’r paragraff hwn yn cynnwys:

Cludo gwirfoddolwyr neu ymgyrchwyr 

Mae'n cynnwys cost cludo: 

  • gwirfoddolwyr
  • aelodau, gan gynnwys aelodau staff 
  • eraill sy’n ymgyrchu ar ran yr ymgyrchydd nad yw'n blaid

o gwmpas ardal etholiadol, neu yn ôl ac ymlaen i ardal etholiadol, gan gynnwys cost:

  • tocynnau ar gyfer unrhyw gludiant
  • llogi unrhyw gludiant 
  • tanwydd a brynir ar gyfer unrhyw gludiant 
  • parcio ar gyfer unrhyw gludiant

pan fôn nhw wrthi’n ymgyrchu ar ran yr ymgyrchydd di-blaid.

Costau eraill

Mae hyn yn cynnwys cost defnyddio, neu logi, unrhyw gerbyd neu fath o gludiant sy’n arddangos deunydd sy’n hybu canlyniad yr etholiad, gan gynnwys: 

  • dyluniad a gosod y dyluniad ar y cerbyd neu’r math o gludiant 
  • teithio rhwng ardaloedd etholiadol
  • teithio o amgylch ardal etholiadol 
  • ffioedd parcio pan ddefnyddir cerbyd i arddangos deunydd. 

Mae costau adroddadwy yn cynnwys yr holl gostau cludiant sy'n gysylltiedig ag un o'r gweithgareddau eraill sydd wedi’u rhestru. Er enghraifft, cludo rhywun i rali.

Public rallies or other public events, other than—
(a) annual conferences of the third party, or
(b) any public procession or protest meeting, within the meaning of the Public Processions (Northern Ireland) Act 1998 , in respect of which notice is given in accordance with section 6 or 7 of that Act (advance notice of public processions or related protest meetings).

Expenses in respect of such events include costs incurred in connection with the attendance of persons at such events, the hire of premises for the purposes of such events or the provision of goods, services or facilities at them. But expenses in respect of such events do not include costs incurred in providing for the protection of persons or property.

Mae’r paragraff hwn yn cynnwys:

Gwasanaethau, mangreoedd, cyfleusterau neu offer a ddarperir gan eraill

Mae hyn yn cynnwys cost defnyddio neu logi unrhyw un neu ragor o’r canlynol:

  • asiantaeth, unigolyn neu sefydliad 
  • gwasanaethau a ddarperir gan unrhyw asiantaeth, unigolyn neu sefydliad 
  • mangreoedd neu gyfleusterau 
  • offer

a ddefnyddir:

  • wrth hybu rali neu ddigwyddiad arall
  • wrth gynnal rali neu ddigwyddiad arall 
  • wrth ffrydio’n fyw neu ddarlledu rali neu ddigwyddiad arall drwy unrhyw fodd 

Costau eraill

Mae'n cynnwys cost hybu neu hysbysebu’r rali neu’r digwyddiad, drwy unrhyw fodd. 

Mae'n cynnwys cost darparu unrhyw nwyddau, gwasanaethau neu gyfleusterau yn y digwyddiad, er enghraifft cost llogi seddau.

Mae’n cynnwys cost prynu unrhyw offer mewn cysylltiad â’r canlynol: 

  • cynnal cyfarfod cyhoeddus 
  • ffrydio’n fyw neu ddarlledu cyfarfod cyhoeddus drwy unrhyw fodd 

Costau sy'n cael eu heithrio

Nid yw costau adroddadwy yn cynnwys cost darparu diogelwch penodol i unrhyw berson sy'n ymddangos neu'n bresennol yn y digwyddiad na chostau darparu diogelwch yn gyffredinol i bobl neu eiddo yn y digwyddiad.

Atodiad B

Diffiniadau a thermau allweddol

Defnyddir y termau a ganlyn yn y Cod hwn fel y maen nhw wedi’u diffinio yn y ddeddfwriaeth 

Yn y Cod hwn mae’r diffiniadau a ganlyn yn gymwys:

Achosi

Ystyr achosi yw gwneud ymrwymiad cyfreithiol i wario arian. 

Costau

Mae i costau ei ystyr gyffredin o draul eitem neu draul sy’n gysylltiedig ag eitem. Mae’n cynnwys y swm priodol sydd i’w drin fel pe bai wedi’i achosi gan yr ymgyrchydd nad yw'n blaid o dan y rheolau ar wariant tybiannol.

Cyfnod a reoleiddir

Ystyr cyfnod a reoleiddir yw'r 'relevant period’ ar gyfer etholiad fel y’i nodir yn Atodlen 9A PPERA.

Ffurflen gwariant

Ystyr ffurflen gwariant yw ffurflen gwariant a reolir gan ymgyrchydd nad yw'n blaid cofrestredig yn unol â’r gofyniad o dan adran 96 PPERA.

Gwariant a reolir

Mae i gwariant a reolir yr un ystyr ag sydd i 'controlled expenditure' yn adran 85 PPERA.

Gwariant tybiannol

Mae i gwariant tybiannol yr un ystyr ag sydd i 'notional expenditure' yn adran 86 PPERA.

Gwariant ymgyrch

Mae i gwariant ymgyrch yr un ystyr ag sydd i 'campaign expenditure' yn adran 72 PPERA.

Plaid wleidyddol

Ystyr plaid wleidyddol yw plaid sydd wedi'i chofrestru o dan Ran II PPERA.

Rhodd

Mae i rhodd yr un ystyr ag sydd i 'donation' yn Atodlen 11 PPERA.

Swm priodol

Mae i swm priodol yr un ystyr ag sydd i 'appropriate amount' yn adran 86 PPERA.

Trothwy adrodd

Ystyr trothwy adrodd yw'r 'lower tier spending limits’ a nodir yn adrannau 85(5B) a 94(5) PPERA, sef £20,000 yn Lloegr a £10,000 ar gyfer pob un o Gymru, yr Alban a Gogledd Iwerddon. 

Ymgeisydd

Ystyr ymgeisydd yw ymgeisydd mewn etholiad perthnasol o dan adran 22 PPERA.

Ymgyrchydd nad yw'n blaid

Ystyr ymgyrchydd nad yw'n blaid yw unigolyn neu sefydliad sy'n ymgyrchu ynglŷn ag etholiadau heb sefyll ymgeiswyr eu hunain. Yn y ddeddfwriaeth, cyfeirir at ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau fel 'third parties'.

Ymgyrchydd nad yw'n blaid cofrestredig

Ystyr ymgyrchydd nad yw'n blaid cofrestredig yw ymgyrchydd nad yw'n blaid sydd ar y gofrestr a gedwir gan y Comisiwn yn unol â hysbysiad a roddwyd i'r Comisiwn o dan adran 88 PPERA. Cyfeirir at ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau cofrestredig fel 'recognised third parties' yn PPERA (gweler adran 88 i gael y diffiniad statudol).

 

Page history

Cyhoeddwyd gyntaf:

Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Awst 2024