Mae ymgyrchu yn rhan allweddol o’r broses ddemocrataidd gan ei fod yn galluogi pleidleiswyr i glywed ystod o safbwyntiau a gwneud penderfyniadau gwybodus. Gall safbwyntiau gwleidyddol fod yn wahanol, a gallant beri rhwyg ar adegau. Fodd bynnag, mae ymgyrchwyr yn wynebu camdriniaeth a bygythiadau wrth ymgyrchu.

Mae cam-drin a bygwth ymgyrchwyr yn annerbyniol. Gallant atal pobl rhag ymgyrchu neu eu hatal rhag sefyll am etholiad o gwbl, sy’n cyfyngu’r dewisiadau a’r wybodaeth sydd ar gael i bleidleiswyr.

Dengys ein hymchwil diweddar yn etholiadau mis Mai 2024 bod nifer sylweddol o ymgeiswyr yn profi camdriniaeth. Roedd y mater yn arbennig o ddifrifol ymhlith ymgeiswyr benywaidd, gyda 56% yn osgoi ymgyrchu ar ben eu hunain, o gymharu ag 19% o ddynion.

Mae bygythiadau o drais, cyswllt digroeso ailadroddus a chamdriniaeth wahaniaethol yn anghyfreithlon, a chymerir camau yn erbyn y rheiny sy’n bygwth neu’n cam-drin ymgyrchwyr. Cyflwynodd Deddf Etholiadau 2022 gosb newydd ar gyfer unrhyw un y’u canfyddir yn euog o fygwth ymgeiswyr, ymgyrchwyr neu gynrychiolwyr etholedig.

Os ydych yn gofidio eich bod wedi gweld deunydd ymgyrchu neu ymddygiad tuag at ymgeisydd a allai fod yn gamdriniol neu’n fygythiol, neu os ydych chi’n ymgeisydd sydd wedi gweld deunydd ymgyrchu neu brofi ymddygiad sy’n gamdriniol, dylech gysylltu â’r heddlu.