Cofrestru neu gynnal plaid wleidyddol
Overview of registering or maintaining a political party
Bydd angen i chi gofrestru eich plaid wleidyddol os ydych yn dymuno i enw, disgrifiadau ac arwyddlun eich plaid ymddangos ar bapurau pleidleisio.
Nid oes hawl awtomatig i gofrestru. Os nad yw eich cais yn bodloni'r meini prawf ar gyfer cofrestru, ni ellir cofrestru eich plaid.
Gall ymgeiswyr annibynnol sefyll etholiad heb fod plaid wedi'i chofrestru.
Er mwyn cofrestru, rhaid bod eich plaid yn bwriadu ymladd etholiadau.
Rhaid i chi gadw manylion eich plaid yn gyfredol ar ôl i chi gofrestru. Gallwch ddewis newid enw eich plaid, neu addasu neu ychwanegu disgrifiadau neu arwyddluniau.
Cofrestrau pleidiau gwleidyddol
Mae dwy gofrestr o bleidiau gwleidyddol yn y DU – un ar gyfer Prydain Fawr ac un ar gyfer Gogledd Iwerddon. Rydym yn cynnal y ddwy gofrestr hyn.
Mae'r cofrestrau yn cynnwys manylion pob plaid wleidyddol sydd wedi'i chofrestru i ymladd etholiadau yng Nghymru, Lloegr a'r Alban (cofrestr Prydain Fawr) a Gogledd Iwerddon (cofrestr Gogledd Iwerddon) neu mewn rhai o'r gwledydd hynny.
Ein dyletswydd statudol i gynnal y cofrestrau
Mae'n bosibl y byddwn yn adolygu'r cofrestrau er mwyn sicrhau bod plaid, a'i henw, ei disgrifiadau a'i harwyddluniau, yn parhau i fodloni'r meini prawf ar gyfer cofrestru. Os na fyddant yn bodloni'r meini prawf mwyach, cânt eu tynnu oddi ar y gofrestr. Os bydd amgylchiadau plaid yn newid neu na fydd yn gweithredu'n unol â'i chyfansoddiad neu ei chynllun ariannol, mae'n bosibl y byddwn yn adolygu cofrestriad y blaid. Os na fydd plaid yn ymladd etholiadau, mae'n bosibl y byddwn hefyd yn adolygu ei chofrestriad.
Byddwn yn cysylltu â chi ynglŷn ag unrhyw adolygiad o'r fath.
Ymgeiswyr annibynnol
Gallwch sefyll etholiad heb fod yn aelod o blaid drwy sefyll fel ymgeisydd annibynnol. Gallwch ddefnyddio'r gair 'Annibynnol' a/neu 'Independent' yng Nghymru ar bapurau pleidleisio, neu ddewis peidio â defnyddio disgrifiad.
Mewn etholiadau cynghorau plwyf a chymuned, gall ymgeiswyr annibynnol ddefnyddio disgrifiad nad yw wedi'i gofrestru â ni yn ôl disgresiwn y Swyddog Canlyniadau. Ni all y disgrifiad fod yn hirach na chwe gair a rhaid iddo beidio â pheri i bleidleiswyr ei ddrysu â phlaid wleidyddol gofrestredig.
Rhaid i ymgeiswyr annibynnol gyflwyno adroddiad ar eu gwariant ar yr etholiad i'r swyddog canlyniadau lleol ar ôl yr etholiad.