Nodwch, rydym yn dangos gwybodaeth sydd yn berthnasol i Gymru yn unig. 

Dyga sut i bleidleisio wyneb yn wyneb mewn gorsaf bleidleisio yng Nghymru.

Pleidlais Gyntaf Kai

 

Fideo gan bobl ifanc yn y Plant yng Nghymru, ein partner llais ieuenctid dros Gymru, 2024.

Ewch i wefan Plant yng Nghymru

Eich man pleidleisio

Ar ddiwrnod yr etholiad, a elwir yn ddiwrnod pleidleisio, mae angen i chi fynd i'ch gorsaf bleidleisio. Mae hwn fel arfer yn adeilad cyhoeddus fel ysgol neu neuadd bentref, ond mae gorsafoedd pleidleisio wedi ymddangos mewn pob math o leoedd, fel tafarndai a gorsafoedd badau achub.

Byddwch wedi derbyn cerdyn pleidleisio yn y post sy'n dweud wrthych ble i fynd i bleidleisio. Mae'n rhaid i chi fynd i'ch gorsaf bleidleisio benodedig. Ni allwch ddewis pleidleisio mewn gorsaf bleidleisio ger eich coleg neu weithle, er enghraifft. 

Os nad ydych yn siŵr ble i fynd i bleidleisio, gallwch ddod o hyd i’ch gorsaf bleidleisio ar-lein neu cysylltwch â’ch tîm etholiadau lleol a byddant yn helpu. 

Mae gorsafoedd pleidleisio bob amser ar agor o 7am tan 10pm. Cyn belled â’ch bod yn y ciw i bleidleisio erbyn 10pm, byddwch yn cael pleidleisio. 

ID ffotograffig

Yn etholiadau Senedd y DU, bydd angen i chi fynd ag ID ffotograffig gyda chi i bleidleisio. 

Gall hyn gynnwys eich pasbort neu'ch trwydded yrru, neu ffurf arall o ID ffotograffig a dderbynnir.

Gall eich ID fod wedi dyddio, cyhyd â bod y llun yn dal i edrych fel chi.

Os nad oes gennych ID ffotograffig yn barod, gallwch gael ID am ddim, a elwir yn Dystysgrif Awdurdod Pleidleisiwr.  

Gallwch wneud cais ar-lein am Dystysgrif Awdurdod Pleidleisiwr.

Neu gallwch wneud cais am Dystysgrif Awdurdod Pleidleisiwr drwy'r post drwy gysylltu â'ch tîm etholiadau lleol. Cofiwch gofrestru i bleidleisio yn gyntaf. 

Dysgwch ragor am ID ffotograffig yn yr orsaf bleidleisio a sut i wneud cais am Dystysgrif Awdurdod Pleidleisiwr am ddim.

Nid oes angen ID ffotograffig arnoch i bleidleisio yn etholiadau’r Senedd neu etholiadau cynghorau lleol.

Y tu mewn i'r orsaf bleidleisio

Bydd ambell aelod o staff. Fel arfer mae un person yn gyfrifol am y cyfan, sef y Swyddog Llywyddu, ac ychydig o bobl eraill sef Clercod

Pleidleisio.

  • Dywedwch eich enw a’ch cyfeiriad wrth y staff fel y gallant wirio eich bod ar y gofrestr etholiadol. Mewn rhai etholiadau, byddant yn gofyn am gael gweld eich ID ffotograffig. Bydd y staff yn croesi eich enw oddi ar eu rhestr fel eu bod yn gwybod pwy sydd wedi pleidleisio, ac yn rhoi eich papur pleidleisio i chi. Mae papur pleidleisio yn cynnwys rhestr o'ch opsiynau pleidleisio ac rydych yn nodi'ch penderfyniad arni.
  • Ewch â'ch papur pleidleisio i fwth pleidleisio. Mae'r rhain yn fannau preifat sydd wedi'u cynllunio fel na all neb arall weld i bwy rydych chi'n pleidleisio. Gwnewch yn siŵr eich bod yn rhoi digon o le i bobl, fel y gall pawb fwrw eu pleidlais yn gyfrinachol.
  • nodwch ar y papur pleidleisio i bwy rydych am bleidleisio. Efallai y gofynnir i chi wneud hyn drwy farcio ‘X’ wrth ymyl eich dewis, neu drwy ddefnyddio rhifau i restru eich dewisiadau. Cymerwch eich amser i ddarllen popeth yn gywir. Bydd cyfarwyddiadau ar y papur pleidleisio ac ar bosteri yn yr orsaf bleidleisio.
  • Efallai y gofynnir i chi bleidleisio dros fwy nag un person. Cymerwch eich amser i ddarllen popeth yn gywir. Bydd cyfarwyddiadau ar y papur pleidleisio ac ar bosteri yn yr orsaf bleidleisio.
  • Plygwch eich papur pleidleisio a'i roi yn y blwch pleidleisio. Mae hwn yn flwch mawr sydd wedi'i labelu'n glir yn yr orsaf bleidleisio.
  • Gadewch yr orsaf bleidleisio – dyna ni, rydych chi wedi bwrw eich pleidlais.

Ar ddiwedd y dydd, bydd y blwch pleidleisio yn cael ei gymryd i ffwrdd er mwyn i'r pleidleisiau gael eu cyfrif.

Bydd eich pleidlais yn cael ei chadw'n ddiogel a bydd bob amser yn aros yn gyfrinachol.

Beth sy'n digwydd yn yr orsaf bleidleisio

A video by young people at the Democracy Box, our youth voice partner for Wales, 2023.

Visit the Democracy Box’s website.

Pethau i'w cofio wrth bleidleisio yn bersonol

  • Efallai eich bod yn pleidleisio mewn gwahanol etholiadau ar yr un diwrnod. Er enghraifft, efallai y bydd etholiadau cyngor ac etholiad Senedd yn eich ardal, ar yr un diwrnod. Os yw hyn yn wir, byddwch yn cael mwy nag un papur pleidleisio. Mae gwahanol etholiadau yn gweithio mewn gwahanol ffyrdd felly mae'n bwysig eich bod yn deall sut i lenwi eich papur pleidleisio yn gywir. Mae gan bob papur pleidleisio gyfarwyddiadau clir. 
  • Os byddwch yn gwneud camgymeriad a bod angen papur pleidleisio newydd arnoch, peidiwch â phoeni – siaradwch â’r staff a gallant roi papur pleidleisio newydd i chi, cyn belled nad ydych eisoes wedi rhoi un yn y blwch pleidleisio.
  • Peidiwch ag ysgrifennu unrhyw beth arall ar eich papur pleidleisio, neu efallai na chaiff eich pleidlais ei chyfrif.
  • Bydd pensil yn y bwth pleidleisio, ond gallwch ddefnyddio beiro neu bensil eich hun os yw'n well gennych.
  • Ni chaniateir i chi dynnu lluniau y tu mewn i orsaf bleidleisio oherwydd fe allech ddatgelu ar ddamwain sut rydych chi neu rywun arall wedi pleidleisio. Gallwch dynnu cymaint o luniau a fideos ag y dymunwch y tu allan i'r orsaf bleidleisio a'u rhannu ar gyfryngau cymdeithasol. Cofiwch barchu pleidleiswyr eraill.

Gofyn am help

Gofynnwch i aelod o staff os ydych yn ansicr am unrhyw beth neu os oes angen help arnoch. Byddant yn hapus i egluro’r broses cyn i chi bleidleisio, os hoffech chi.

Gallwch ofyn i rywun rydych yn ymddiried ynddo i ddod gyda chi i'r orsaf bleidleisio i'ch cefnogi tra byddwch yn pleidleisio. 

Yn etholiadau’r Senedd ac etholiadau cynghorau gallent fod yn aelod agos o’r teulu sy’n 16 oed neu’n hŷn. Gallent hefyd fod yn berson arall fel ffrind neu ofalwr, ond mae angen iddynt fod yn gymwys i bleidleisio yn yr etholiad os nad ydynt yn aelod agos o’r teulu.

Yn etholiadau Senedd y DU gallwch ddewis unrhyw un sy’n 18 oed neu’n hŷn i’ch helpu, gan gynnwys aelod o’r teulu, ffrind, neu ofalwr. Os na allwch lenwi’r papur pleidleisio eich hun, gallwch ofyn i staff y man pleidleisio farcio’r papur pleidleisio ar eich rhan, neu gall rhywun yr ydych yn ymddiried ynddo ei wneud ar eich rhan. Siaradwch â’r staff os hoffech wneud hyn. 

Os ydych yn ddall neu’n rhannol ddall, gallwch ofyn am bapur pleidleisio print bras, fel canllaw, neu ddyfais bleidleisio arbennig, i’ch helpu i fwrw eich pleidlais. 

Os ydych yn anabl, efallai y bydd eich tîm etholiadau lleol yn gallu rhoi cymorth ychwanegol i chi fwrw eich pleidlais. Efallai y byddwch am siarad â nhw am hyn cyn y diwrnod pleidleisio.