Y system etholiadol

Mae’r system etholiadol yn hwyluso democratiaeth yng  ngwledydd, rhanbarthau ac ardaloedd lleol y DU drwy:

  • ennog pobl i gofrestru i bleidleisio, ac i ymddiried mewn  etholiadau a refferenda a’u gwerthfawrogi
  • sicrhau lefelau uchel o gydymffurfiaeth â phrosesau  cofrestru ac adrodd, a chyfreithiau cyllid gwleidyddol eraill
  • sicrhau y cynhelir etholiadau a refferenda rhydd a theg

Mae amrywiaeth o gyrff yn rhan o’r system etholiadol er mwyn sicrhau ei bod yn gweithredu’n effeithlon ac yn effeithiol.  Ymhlith y rhain mae:

  • Y Senedd a Llywodraeth Cymru
  • Senedd a Llywodraeth y DU
  • ymgeiswyr, pleidiau ac ymgyrchwyr
  • gwasanaethau etholiadol lleol a arweinir gan Swyddogion Cofrestru Etholiadol a Swyddogion Canlyniadau, sy’n gyfrifol am gynnal etholiadau yn uniongyrchol ledled Cymru a’r DU, a Bwrdd Cydlynu Etholiadol Cymru
  • mae gan y Comisiwn Etholiadol ddyletswyddau penodol yn ymwneud â goruchwylio etholiadau, cynnal refferenda a rheoleiddio cyllid gwleidyddol, ynghyd â chyrff eraill sydd â chyfrifoldebau rheoleiddio a gorfodi’r gyfraith yn ymwneud ag etholiadau

Etholiadau sydd wedi’u trefnu yng Nghymru ar gyfer  y cyfnod rhwng mis Ebrill 2022 a mis Mawrth 2027

Mai 2022 Llywodraeth Leol  yng Nghymru
Mai 2024 Comisiynwyr Heddlu  a Throseddu (Cymru  a Lloegr)
Heb fod yn hwyrach na mis Ionawr 2025 Senedd y DU 
Mai 2026 Senedd Cymru