Canllawiau i Swyddogion Canlyniadau (Gweithredol) ar weinyddu etholiad Senedd y DU ym Mhrydain Fawr
Ffurflen cyfeiriad cartref
Mae'n ofynnol i ymgeiswyr gwblhau ffurflen cyfeiriad cartref. Rhaid i'r ffurflen hon gael ei chyflwyno yn bersonol gan y sawl a all gyflwyno'r ffurflen enwebu ac erbyn i'r enwebiadau gau. Nid yw'r ffurflen wedi'i rhagnodi ond mae'r wybodaeth y mae angen ei darparu wedi'i nodi mewn deddfwriaeth.1
Rhaid i'r ymgeisydd nodi ei enw a'i gyfeiriad cartref ar y ffurflen cyfeiriad cartref. Nid oes angen i'r cyfeiriad fod yn yr etholaeth lle mae'r ymgeisydd yn bwriadu sefyll.
Y cyfeiriad cartref:
- rhaid iddo gael ei gwblhau'n llawn
- ni ddylai gynnwys talfyriadau
- rhaid mai ei gyfeiriad cartref cyfredol ydyw
- ni ddylai fod yn gyfeiriad busnes (oni fydd yr ymgeisydd yn rhedeg busnes o'i gartref)
Os bydd unrhyw ran o fanylion y cyfeiriad cartref yn anghywir neu wedi'i hepgor, ni fydd yr enwebiad yn annilys yn awtomatig os yw'r disgrifiad o'r lle yn un a ddeellir yn gyffredin.
Mae'r Comisiwn wedi creu ffurflen cyfeiriad cartref fel rhan o'i set o bapurau enwebu y gallwch ei rhoi i ymgeiswyr ac asiantiaid.
Mae'r ffurflen cyfeiriad cartref, ynghyd â'r ffurflen enwebu, ar gael i'w harchwilio gan y bobl hynny y mae hawl ganddynt i fod yn bresennol ar adeg cyflwyno papurau enwebu.
Ymgeiswyr nad ydynt am i gyfeiriad eu cartref gael ei gyhoeddi
Gall ymgeisydd ofyn am i'w gyfeiriad beidio â chael ei gyhoeddi ar y datganiad ynghylch y personau a enwebwyd na'r papur pleidleisio.
Yn yr achos hwn, bydd y ffurflen cyfeiriad cartref yn cynnwys y canlynol, yn ogystal â'r enw llawn a chyfeiriad y cartref:2
- datganiad, wedi'i lofnodi gan yr ymgeisydd, sy'n nodi nad yw am i gyfeiriad ei gartref fod ar gael i'r cyhoedd
- os yw ei gyfeiriad cartref yn y DU, yr etholaeth Senedd y DU neu'r ardal berthnasol y mae ei gyfeiriad cartref wedi'i leoli ynddi
- os yw'n byw y tu allan i’r DU, y wlad y mae ei gyfeiriad cartref wedi’i leoli ynddi
Os na fydd yr ymgeisydd am i gyfeiriad ei gartref ymddangos ar y datganiad ynghylch y personau a enwebwyd a'r papur pleidleisio, rhaid nodi'r etholaeth lle lleolir ei gartref neu, os yw'n byw y tu allan i'r DU, y wlad lle mae'n byw yn lle hynny.
Os, erbyn diwedd y cyfnod enwebu, bydd mwy nag un ymgeisydd a enwebwyd yn ddilys wedi gofyn am i gyfeiriad ei gartref beidio â chael ei gyhoeddi, rhaid i chi ystyried a oes gan ddau neu fwy ohonynt yr un enw neu enw tebyg sy'n debygol o achosi dryswch. Os byddwch yn ystyried mai dyma yw'r achos, gallwch ychwanegu'r cyfryw fanylion o'u ffurflen cyfeiriad cartref neu ffurflen enwebu fel sy'n briodol, yn eich barn chi, i leihau'r tebygrwydd o ddryswch.3
Cyn i chi benderfynu pa fanylion y dylid eu cynnwys, rhaid i chi ymgynghori â'r ymgeisydd/ymgeiswyr dan sylw, os yw'n ymarferol i chi wneud hynny. Yna rhaid i chi eu hysbysu'n ysgrifenedig am yr wybodaeth ychwanegol a gyhoeddir.
Ystyr ardal berthnasol yw
Ar gyfer cyfeiriadau cartref yng Nghymru:
- os yw’r cyfeiriad o fewn sir, y sir honno;o
- os yw’r cyfeiriad o fewn bwrdeistref sirol, y fwrdeistref sirol honno.
Ar gyfer cyfeiriadau cartref yn Lloegr:
- os yw’r cyfeiriad o fewn dosbarth y mae cyngor dosbarth ar ei gyfer, y dosbarth hwnnw;
- os yw’r cyfeiriad o fewn sir lle nad oes unrhyw ddosbarthau â chynghorau, y sir honno;
- os yw’r cyfeiriad o fewn bwrdeistref yn Llundain, y fwrdeistref honno yn Llundain;
- os yw'r cyfeiriad o fewn Dinas Llundain (gan gynnwys y Temlau Mewnol a Chanol), Dinas Llundain;
- os yw'r cyfeiriad o fewn Ynysoedd Sili, Ynysoedd Sili.
Ar gyfer cyfeiriadau cartref yn yr Alban:
- yr ardal llywodraeth leol y mae'r cyfeiriad ynddi.
Ar gyfer cyfeiriadau cartref yng Ngogledd Iwerddon:
- y dosbarth llywodraeth leol y mae'r cyfeiriad ynddo.
- 1. Atodlen 1 Rheol 6 Deddf Cynrychiolaeth y Bobl 1983 ↩ Back to content at footnote 1
- 2. Atodlen 1 Rheol 6(5) Deddf Cynrychiolaeth y Bobl 1983 ↩ Back to content at footnote 2
- 3. Atodlen 1 Rheol 14(4A) Deddf Cynrychiolaeth y Bobl 1983 ↩ Back to content at footnote 3