Ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau: Etholiadau cyffredinol Senedd y DU
Termau allweddol a ddefnyddir yn y canllawiau hyn
Rhodd
O dan Ddeddf Pleidiau Gwleidyddol, Etholiadau a Refferenda 2000 (PPERA), mae rhodd yn cynnwys arian, nwyddau neu wasanaethau a roddir i ymgyrchydd cofrestredig nad yw'n blaid, am ddim neu ar delerau anfasnachol, at ddiben talu am wariant ar weithgareddau ymgyrchu a reoleiddir, ac sy'n werth dros £500.1
Mae enghreifftiau cyffredin o roddion yn cynnwys:
- rhodd o arian neu eiddo
- nawdd i ddigwyddiad neu gyhoeddiad
- tanysgrifiad neu daliadau ymlyniad
- defnydd am ddim, neu am bris gostyngol arbennig, o swyddfa
Gweler Beth yw rhodd? am ragor o wybodaeth.
Terfyn gwariant etholaethol
Yn ystod y cyfnod a reoleiddir ar gyfer etholiad cyffredinol Senedd y DU, ni chaiff ymgyrchydd nad yw'n blaid wario mwy na therfyn penodol (£17,533) ar weithgarwch ymgyrchu a reoleiddir mewn etholaeth seneddol benodol.2
Mae'r terfyn hwn yn gymwys i bob ymgyrchydd nad yw'n blaid, a hynny cyn cyflwyno hysbysiad a phan fydd wedi'i gofrestru.
Gweler Terfynau gwariant am ragor o wybodaeth.
Caniatâd talu
Mae'n rhaid i chi gael a thalu anfonebau ar gyfer gwariant ar ymgyrchu a reoleiddir o fewn terfynau amser penodol. Os bydd anfonebau heb eu talu o hyd ar ôl y terfyn amser, mae'n rhaid i chi, neu'r cyflenwr, gael gorchymyn neu ddyfarniad llys er mwyn i chi allu talu'r anfoneb.3 Caniatâd talu yw'r enw ar yr awdurdodiad hwn.
Gweler Terfynau amser ar gyfer cael a thalu anfonebau am ragor o wybodaeth.
Gwerth marchnadol
Y pris y gellid disgwyl yn rhesymol ei dalu am eitem, nwyddau neu wasanaeth pe bai'r eitem ar werth ar y farchnad agored.4
Trothwy hysbysu
Mae'n rhaid i ymgyrchwyr nad ydynt yn bleidiau sy’n bwriadu gwario mwy na £10,000 ar weithgaredd ymgyrchu a reoleiddir gyflwyno hysbysiad i’r Comisiwn.5 Ar ôl cyflwyno'r hysbysiad, byddant yn ymddangos ar y gofrestr hysbysiadau.
A ganiateir
Defnyddir y term ‘a ganiateir’ i gyfeirio at roddion y gall ymgyrchwyr cofrestredig nad ydynt yn bleidiau eu derbyn o dan PPERA.
Adrodd cyn y bleidlais
Yn ystod y cyfnod cyn etholiad cyffredinol Senedd y DU, mae'n rhaid i ymgyrchwyr cofrestredig nad ydynt yn bleidiau adrodd ar rai rhoddion i'r Comisiwn cyn y diwrnod pleidleisio, oni bai eu bod wedi'u heithrio.
Mae hyn yn cynnwys adroddiadau chwarterol ar roddion yn ystod y cyfnod cyn diddymu (adroddiadau chwarterol cyn y bleidlais) ac adroddiadau wythnosol rhwng dyddiad diddymu'r Senedd a'r diwrnod pleidleisio (adroddiadau wythnosol cyn y bleidlais).
Manylion/cyfranogwyr perthnasol
Yn unol â'r gyfraith, mae'n rhaid i rai sefydliadau ddarparu enwau'r bobl sy'n rhan o'u cyrff llywodraethu neu bwyllgorau pan fyddant yn cyflwyno hysbysiad i'r Comisiwn. Yn y gyfraith, ‘cyfranogwyr perthnasol’ neu ‘fanylion perthnasol’ y sefydliad yw'r enw ar y rhain.6
Gweler Cyfranogwyr perthnasol a manylion perthnasol am ragor o wybodaeth.
Trothwyon adrodd
Mae'r trothwyon adrodd fel a ganlyn:
- £20,000 yn Lloegr
- £10,000 yng Nghymru, yr Alban neu Ogledd Iwerddon
Os bydd ymgyrchydd cofrestredig nad yw'n blaid yn gwario dros y trothwy adrodd mewn unrhyw ran o'r DU, mae'n rhaid iddo gyflwyno adroddiad ar ei wariant a'i roddion i ni ar ôl yr etholiad.7
Gweler Trothwyon adrodd am ragor o wybodaeth.
Person cyfrifol
Yr unigolyn sy'n gyfrifol am sicrhau bod yr ymgyrchydd cofrestredig nad yw'n blaid yn dilyn y cyfreithiau ar wariant, rhoddion ac adrodd a nodir yn PPERA.8
Gweler Person cyfrifol am ragor o wybodaeth.
Gwariant a dargedir
Gwariant ar weithgarwch ymgyrchu a reoleiddir y gellir ystyried yn rhesymol mai ei fwriad yw dylanwadu ar bleidleiswyr i bleidleisio dros un blaid wleidyddol gofrestredig neu unrhyw un o'i hymgeiswyr.9
Gweler Gwariant a dargedir am ragor o wybodaeth.
- 1. Atodlen 11, para. 2(1) a phara. 1(4) a phara. 4(2) o Ddeddf Pleidiau Gwleidyddol, Etholiadau a Refferenda 2000 ↩ Back to content at footnote 1
- 2. Atodlen 10, para. 3(2A) o Ddeddf Pleidiau Gwleidyddol, Etholiadau a Refferenda 2000 ↩ Back to content at footnote 2
- 3. Adran 92(4) o Ddeddf Pleidiau Gwleidyddol, Etholiadau a Refferenda 2000 ↩ Back to content at footnote 3
- 4. Adran 160(1) o Ddeddf Pleidiau Gwleidyddol, Etholiadau a Refferenda 2000 ↩ Back to content at footnote 4
- 5. Adran 94(3) o Ddeddf Pleidiau Gwleidyddol, Etholiadau a Refferenda 2000 ↩ Back to content at footnote 5
- 6. Adran 88(3B) a (3C) o Ddeddf Pleidiau Gwleidyddol, Etholiadau a Refferenda 2000 ↩ Back to content at footnote 6
- 7. Adran 94(3)(a)(i) ac adran 94(3)(b)(ii) o Ddeddf Pleidiau Gwleidyddol, Etholiadau a Refferenda 2000 ↩ Back to content at footnote 7
- 8. Adran 85(7), adran 88(3)(c)(ii) ac adran 88(3)(d)(ii) o Ddeddf Pleidiau Gwleidyddol, Etholiadau a Refferenda 2000 ↩ Back to content at footnote 8
- 9. Adran 94D o Ddeddf Pleidiau Gwleidyddol, Etholiadau a Refferenda 2000 ↩ Back to content at footnote 9