Cynnal cofrestru etholiadol - Cymru

Rhaid i chi nodi faint o bleidleiswyr post domestig sydd â threfniant tymor hwy ar gyfer etholiadau Senedd y DU ac etholiadau dilynol Comisiynwyr yr Heddlu a Throseddu a fydd yn dod i ddiwedd yr uchafswm cyfnod a ganiateir ar 31 Ionawr bob blwyddyn.1

Rhaid i chi hysbysu'r pleidleiswyr post a nodir: 

• pryd y daw eu trefniant presennol i ben2
• os hoffent barhau i bleidleisio drwy'r post, y bydd angen iddynt gyflwyno cais newydd am bleidlais bost3  

Gall trefniant pleidleisio drwy'r post unigol fod ar waith ar gyfer etholiadau Comisiynwyr yr Heddlu a Throseddu os nad oes gan etholwyr drefniadau pleidleisio drwy'r post ar gyfer etholiadau Senedd y DU am eu bod yn:

• Dinasyddion yr UE 
• Arglwyddi 
• gwladolion o'r DU sydd â threfniadau pleidleisio drwy'r post ar gyfer etholiadau llywodraeth leol ond nid etholiadau Senedd y DU
• gwladolion o'r DU nad oes ganddynt drefniadau pleidleisio drwy'r post ar hyn o bryd ac nad ydynt am wneud cais am drefniant pleidleisio drwy'r post ar gyfer etholiadau Senedd y DU 

Bydd ceisiadau a wneir o dan yr amgylchiadau hyn ar gyfer etholiad Comisiynydd yr Heddlu a Throseddu penodol ond yn gymwys i'r etholiad arfaethedig nesaf ym mis Mai 2024. Mae cynlluniau i ddiweddaru'r ddeddfwriaeth ymhellach ar ôl yr etholiadau hyn fel bod y trefniadau ar gyfer y math hwn o etholiad yn cyd-fynd ag etholiadau llywodraethol eraill yn y DU.

Pryd y dylid anfon hysbysiadau ailymgeisio at etholwyr â threfniadau pleidleisio drwy'r post ar gyfer etholiadau Senedd y DU ac etholiadau dilynol Comisiynwyr yr Heddlu a Throseddu   

Os cafodd y trefniant pleidleisio drwy'r post ar gyfer pleidleisiwr post domestig neu ddirprwy sy'n pleidleisio drwy'r post yn etholiadau Senedd y DU ac etholiadau Comisiynwyr yr Heddlu a Throseddu ei wneud am uchafswm cyfnod, daw'r trefniant i ben os na chaiff cais newydd ei wneud erbyn y trydydd 31 Ionawr ar ôl y dyddiad y penderfynwyd ar y cais. 

Er enghraifft, os penderfynwyd ar gais etholwr ar 1 Chwefror 2024, bydd trefniant pleidleisio drwy'r post yr etholwr yn para am y 3 blynedd lawn ac yn dod i ben ar y trydydd 31 Ionawr ar ôl dyddiad y penderfyniad h.y. 31 Ionawr 2027.

Os penderfynwyd ar gais etholwr ar 1 Ebrill 2024, y cyfnod hwyaf y byddai trefniant pleidleisio drwy'r post yr etholwr yn para fyddai hyd at y trydydd 31 Ionawr ar ôl dyddiad y penderfyniad h.y. 31 Ionawr 2027. 

Erbyn diwedd yr uchafswm cyfnod, rhaid i chi roi gwybod i bleidleiswyr post y mae eu trefniant yn dod i ben ar 31 Ionawr fod angen iddynt ailymgeisio cyn y dyddiad hwn.  

Nid yw deddfwriaeth yn pennu amserlen ar gyfer ysgrifennu at bleidleiswyr post neu ddirprwyon sy'n pleidleisio drwy'r post yn etholiadau Senedd y DU ac etholiadau Comisiynwyr yr Heddlu a Throseddu i roi gwybod iddynt pryd y bydd eu trefniant presennol yn dod i ben a sut i wneud cais newydd ond mae'n nodi bod cyfnod o oddeutu chwe wythnos yn rhesymol i sicrhau bod gan etholwyr ddigon o amser i ymateb i'r hysbysiad a chyflwyno cais newydd cyn bod eu trefniant pleidleisio drwy'r post presennol yn dod i ben. 

Ar ôl tair wythnos o ddyddiad yr hysbysiad gwreiddiol, os na cheir ymateb, gallwch ddewis anfon hysbysiad atgoffa. Er nad oes gofyniad i anfon hysbysiad atgoffa, gall gwneud hynny leihau'r risg y bydd trefniant pleidleisio drwy'r post yn dod i ben yn anfwriadol os nad yw'r etholwr wedi derbyn yr hysbysiad gwreiddiol. Gellir anfon hysbysiadau atgoffa drwy e-bost pan fydd gennych gyfeiriad e-bost etholwyr.

Mae'n debygol y bydd y broses diweddaru llofnodion ar gyfer pob pleidlais drwy ddirprwy a phleidlais bost ar gyfer etholiadau Senedd Cymru ac etholiadau llywodraeth leol yn digwydd ar yr un pryd gan fod angen iddi gael ei chwblhau erbyn 31 Ionawr bob blwyddyn ac efallai bydd hyn yn golygu y gallwch reoli'r broses o ysgrifennu at bob pleidleisiwr absennol ac anfon gohebiaeth ddilynol fel un ymarfer.

Etholwyr tramor – gofyniad i ailymgeisio neu ddiweddaru trefniadau pleidleisio absennol 

Bydd y broses ar gyfer etholwyr tramor sydd â threfniadau pleidleisio absennol yn cysylltu â'u cofrestriad etholiadol. Bydd gofyn iddynt ailymgeisio am eu pleidlais bost ar yr un adeg ag y byddant yn adnewyddu eu cofrestriad.