Pwy all ardystio cais am bleidlais drwy ddirprwy ar sail anabledd neu ddallineb?
Mae'n rhaid i ffurflenni cais ar gyfer penodi dirprwy ar sail anabledd neu ddallineb gael eu hardystio gan un o'r canlynol:1
ymarferydd meddygol cofrestredig neu nyrs gofrestredig sy'n trin yr ymgeisydd mewn perthynas â'i anabledd neu y mae'r ymgeisydd yn cael gofal ganddo/ganddi o ran yr anabledd hwnnw
rhywun sydd wedi'i gofrestru fel aelod o broffesiwn y mae Gorchymyn Proffesiynau Iechyd 2001 yn gymwys iddo (h.y. therapyddion celf, ciropodyddion, gwyddonwyr clinigol, dietegwyr, technegwyr labordai meddygol, therapyddion galwedigaethol, orthoptyddion, parafeddygon, ffisiotherapyddion, prosthetyddion ac orthotyddion, radiograffyddion a therapyddion lleferydd ac iaith) sy'n trin yr ymgeisydd mewn perthynas â'i gyflwr neu y mae'r ymgeisydd yn cael gofal ganddo o ran yr anabledd hwnnw
deintydd cofrestredig, optegydd cyflenwi, optometrydd, fferyllydd fferyllol, meddyg esgyrn neu geiropractydd sy'n trin yr ymgeisydd mewn perthynas â'i anabledd neu y mae'r ymgeisydd yn cael gofal ganddo/ganddi o ran yr anabledd hwnnw
rheolwr gwasanaeth cartref gofal a gofrestrwyd o dan Ran 2 o Ddeddf Safonau Gofal 2000
warden safle preswyl a ddarperir i bobl o oedran pensiwn neu bobl anabl, os bydd yr ymgeisydd wedi nodi ei fod yn byw mewn sefydliad o'r fath
rheolwr (neu ei gynrychiolydd awdurdodedig) ysbyty sydd wedi'i gofrestru yn unol ag Adran 145 o Ddeddf Iechyd Meddwl 1983
gweithiwr cymdeithasol cofrestredig sydd wedi trefnu gofal neu gymorth ar gyfer yr unigolyn
seicolegydd siartredig cofrestredig sy'n trin yr ymgeisydd mewn perthynas â'i gyflwr neu y mae'r ymgeisydd yn cael gofal ganddo o ran y cyflwr hwnnw
Yn y rhan fwyaf o achosion, rhaid i'r sawl sy'n ardystio'r ffurflen roi ei enw a'i gyfeiriad.2
Yr unig eithriad yw pan y gwneir cais gan etholwr a gedwir yn yr ysbyty o dan Adran 145 o Ddeddf Iechyd Meddwl 1983.3
Yn yr achos hwn, nid oes angen i'r sawl sy'n ardystio roi ei gyfeiriad.
Ym mhob achos, rhaid i'r sawl sy'n ardystio ddatgan y canlynol:4
y swydd sy'n ei gymhwyso i ardystio'r cais
na ellir disgwyl yn rhesymol i'r ymgeisydd fynd i'r orsaf bleidleisio na phleidleisio yno heb gymorth oherwydd ei anabledd, hyd eithaf ei wybodaeth a'i gred
bod y cyflwr meddygol neu'r anabledd yn debygol o barhau naill ai am gyfnod amhenodol neu am gyfnod a nodir gan y sawl sy'n ardystio
Os gwneir cais gan etholwr a gedwir yn yr ysbyty o dan Adran 145 o Ddeddf Iechyd Meddwl 1983, rhaid i'r sawl sy'n ardystio'r cais hefyd ddatgan y ddarpariaeth statudol y mae'r ymgeisydd yn atebol i gael ei gadw yn unol â hi.5